ข้อมูลจังหวัดมุกดาหาร
คำขวัญประจำจังหวัดมุกดาหาร
หอแก้วสูงเสียดฟ้า ภูผาเทิบแก่งกะเบา แปดเผ่าชนพื้นเมือง ลือเลื่องมะขามหวาน กลองโบราณล้ำเลิศ ถิ่นกำเนิดลำผญา ตระการตาชายโขง เชื่อมโยงอินโดจีน
ภาพจังหวัดมุกดาหาร
ที่มา: http://www.konrakmeed.com/webboard/upload/index.php?showtopic=1784
ภูมิประเทศของจังหวัดมุกดาหาร
จังหวัดมุกดาหาร ตั้งอยู่ทิศตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย มีอาณาเขตติดต่อกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยมีแม่น้ำโขงเป็นเส้นแบ่งกั้นพรมแดนตั้งอยู่เส้นรุ้งที่ 16 – 17 องศาเหนือ และเส้นแวงที่ 104 – 105 องศาตะวันออก มีพื้นที่ทั้งหมด 4,339.83 ตร.กม. หรือ 2,712,394 ไร่ ทั้งยังมีเผ่าพื้นเมืองต่าง ๆ ถึง 8 เผ่า ได้แก่ เผ่าไทยอีสาน ภูไท ไทยข่า กระโซ่ ไทยยอ ไทยกะเลิง ไทยแสก และไทยกุลา มีเขตการปกครอง 7 อำเภอ คือ อำเภอเมืองมุกดาหาร คำชะอี ดอนตาล นิคมคำสร้อย ดงหลวง หว้านใหญ่ หนองสูง ระยะทางห่างจากกรุงเทพมหานคร 642 กิโลเมตร และมีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจหลายแห่ง
แผนที่สถานที่ท่องเที่ยวจังหวัดมุกดาหาร

การเดินทาง
การเดินทางไปที่ จ. มุกดาหาร โดยรถยนต์ และรถโดยสารประจำทาง ดังนี้
รถยนต์
มุกดาหารอยู่ห่างจากกรุงเทพฯประมาณ 642 กิโลเมตร ใช้เส้นทางกรุงเทพฯ สระบุรีนครราชสีมา อ.บ้านไผ่ – มหาสารคาม อ.โพนทอง จ.ร้อยเอ็ด อ.คำชะอี จ.มุกดาหาร หรือเส้นทางกรุงเทพฯ สระบุรี นครราชสีมา (ทางหลวงหมายเลข 2) เลี้ยวขวาเข้าเส้นทางหลวงหมายเลข 207 ที่บ้านวัดผ่าน อ.ประทาย อ.พุทไธสง อ.พยัคฆภูมิพิสัย อ.เกษตรวิสัย อ.สุวรรณภูมิ แล้วแยกเข้าทางหลวงหมายเลข 2169 ผ่านทรายมูล อ.กุดชุม อ.เลิงนกทา แยกซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 212 ผ่านอำเภอนิคมคำสร้อยสู่ จ.มุกดาหาร
รถโดยสารประจำทาง
บริษัทขนส่ง จำกัด มีบริการเดินรถจากสถานีขนส่งหมอชิต 2 ทุกวัน นอกจากนี้ยังมีรถโดยสารประจำทางเชื่อมระหว่างมุกดาหารและจังหวัดอื่น ๆ ในภาคอีสาน อาทิ จังหวัดขอนแก่น อุบลราชธานี นครพนม สกลนคร อุดรธานี และมหาสารคาม มาลงที่สถานีขนส่งจังหวัดมุกดาหาร
สำหรับการเดินทางที่จะไปเที่ยวชมแหล่งท่องเที่ยวต่าง ๆ ของทางจังหวัด จะมีรถรับเหมาอยู่ที่ข่นส่งจังหวัด หรือสามารถไปได้ด้วยรถสองแถวและรถสามล้อเครื่อง
สถานที่พักแรม
ท่านสามารถพักได้ที่โรงแรมภายในจังหวัด ที่มีตั้งแต่ราคา 120 – 6,000 บาท
แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม
จังหวัดมุกดาหารมีแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและวัดสำคัญต่าง ๆ ดังนี้
วัดศรีมงคลใต้
ภาพวัดศรีมงคลใต้
ที่มา: http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
ตั้งอยู่ริมแม่น้ำโขงตรงบริเวณถนนสำราญชายโขงในย่านตลาดสินค้าอินโดจีน เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูป “พระเจ้าองค์หลวง” สร้างก่อนตั้งเมืองมุกดาหาร องค์มีขนาดหน้าตักกว้าง 2.20 เมตร ส่วนสูงเฉพาะองค์ถึงยอดพระเมาลี 2 เมตรสูงจากฐาน 3 เมตรเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองที่มีมาช้านานและเป็นที่เคารพสักการะของชาวจังหวัดมุกดาหารทั้งวัดนี้เป็นพระอารามหลวงประจำจังหวัดมุกดาหารด้วย
ศาลเจ้าแม่สองนางพี่น้อง
ภาพเจ้าแม่สองนาง
ที่มา: http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
ศาลเจ้าแม่สองนางเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองมุกดาหารอีกแห่งหนึ่ง ตั้งอยู่ถนนสำราญชายโขงริมแม่น้ำ ติดกับท่าด่านตรวจคนเข้าเมือง จ.มุกดาหาร ตรงข้ามกับวัดศรีมงคลใต้ ผู้คนที่สัญจรผ่านมาที่จังหวัดมุกดาหารจะมาเคารพสักการะมากมาย โดยชาวมุกดาหาร จะจัดให้มีพิธีบวงสรวงเจ้าแม่สองนางพี่น้องในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี
ภูมโนรมย์
ภาพวิวภูมโนรมย์
ที่มา: http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
ภูมโนรมย์อยู่ห่างจากตัวเมืองมุกดาหารประมาณ 5 กม.ไปตามถนนสายมุกดาหาร – ดอนตาล เลยหอแก้วไปประมาณ 3 กม. เป็นวัดที่มีความสวยงามทั้งยังเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจที่สำคัญแห่งหนึ่งสามารถชมทิวทัศน์ของเมือง แม่น้ำโขง สะพานข้ามแม่น้ำโขงแห่งที่สอง และแขวงสะหวันนะเขตได้เป็นอย่างดี
ตลาดสินค้าอินโดจีน
ภาพวิวตลาดริมโขง
ที่มา: http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm, http://www.hflight.net/forum/m-1178981835/
ตั้งอยู่บริเวณริมแม่น้ำโขงติดกับด่านตรวจคนเข้าเมืองเป็นที่รวมของสินค้าเครื่องใช้ไม้สอยจากในประเทศและจากต่างประเทศรวมทั้งสิ้นค้า OTOP ของมุกดาหารเองโดยที่สินค้าพื้นเมืองที่ขึ้นชื่อก็อย่างเช่น มะขามหวาน หมอนขิต หมูยอ ผ้าไหมและผ้าต่างๆ นับว่าเป็นจุด Shopping หลักของนักท่องเที่ยวผู้มาเยือนทั้งยังสามารถชมวิวแม่น้ำโขงที่สวยงามในยามเย็นได้เป็นอย่างดี
สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2
ภาพสะพานมิตรภาพแห่งที่ 2
ที่มา: http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2 เป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดมุกดาหาร ห่างจากตัวเมืองประมาณ 7 กิโลเมตร ตามถนน มุกดาหาร-นครพนม สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2 มุกดาหาร-สะหวันนะเขต ได้เปิดบริการให้นักท่องเที่ยวที่จะเดินทางไปเที่ยวยังประเทศลาว และประเทศเวียดนามสามารถจะใช้รถยนต์ส่วนตัวหรือจะขึ้นรถโดยสาร ขึ้นสะพานข้ามไปเที่ยวยังแขวงสะหวันนะเขตสปป.ลาวได้อย่างสะดวก และจากแขวงสะหวันนะเขตสปป.ลาวจะมีเส้นทางหมายเลข 9 เชื่อมต่อไปยังประเทศเวียดนามเพียงระยะทาง 245 กิโลเมตร อีกทั้งยังสามารถจับจ่ายซื้อของที่บริเวณใต้สะพานทีมีให้เลือกอีกมากมาย
พิพิธภัณฑ์และอุทยาน
หอแก้วมุกดาหาร
ภาพหอแก้วมุกดาหาร
ที่มา: http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
http://www.konrakmeed.com/webboard/upload/index.php?showtopic=1784
หอแก้วมุกดาหารตั้งอยู่บนถนนมุกดาหาร – ดอนตาล ห่างจากอำเภอเมือง 2 กม. สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ในวโรกาสทรงครองราชย์ครบ 50 ปี มีพื้นที่ประมาณ 3 ไร่ ส่วนฐานของหอมีลักษณะเป็นอาคาร 2 ชั้นทรง 9 เหลี่ยม ชั้น 1 จัดแสดงเครื่องมือเครื่องใช้ในการดำรงชีวิตของชาวบ้าน ชั้น 2 เป็นพิพิธภัณฑ์ประวัติเมืองมุกดาหารวัตถุโบราณล้ำค่าของแผ่นดิน ภาพถ่ายเก่าตลอดจนเครื่องแต่งกายชาวไทยมุกดาหารทั้ง 8 เผ่าชั้น 3 – 5 เป็นแกนหอคอยบันไดวน 321 ขั้น ชั้น 6 เป็น หอชมทัศนียภาพรอบเมืองมุกดาหารและแขวงสะหวันนะเขต สปป.ลาว ชั้น 7 เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธนวมิ่งมงคลมุกดาหาร และพระประจำวันเกิดให้ประชาชนได้สักการะหอแก้วมุกดาหารเปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 08.00 – 18.00 น. บัตรเข้าชมคนละ 20 บาท
อุทยานภูผาเทิบ
ภาพผาเทิบมุกดาหาร
ที่มา : http://www.tripandtrek.com/map/phuphateub45/pptm001.php, http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
อุทยานภูผาเทิบ เดิมชื่อ อุทยานแห่งชาติมุกดาหาร เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 59 ของประเทศไทยมีเนื้อที่ 48.5 ตารางกิโลเมตรหรือ 30,312.5 ไร่ครอบคลุมพื้นที่อำเภอเมืองมุกดาหารและอำเภอดอนตาลอุทยานแห่งชาติภูผาเทิบ ห่างจากตัวเมืองประมาณ 17 กิโลเมตร โดยใช้เส้นทางมุกดาหาร – ดอนตาล (ทางหลวงหมายเลข 2034) แยกเข้าทางขวามืออีกประมาณ 2 กิโลเมตร จะถึงที่ทำการอุทยานฯ หรือนั่งรถจากกรุงเทพฯ ไปลงที่สถานีขนส่งมุกดาหาร และต่อรถสองแถว (สีเหลือง) ค่าโดยสารประมาณ 8 บาทไปลงที่ตลาดพรเพชร แล้วต่อรถสองแถวสายมุกดาหาร – ดอนตาล ค่าโดยสารประมาณ 15 บาทลงที่ปากทาง เข้าอุทยานแห่งชาติภูผาเทิบหรือบอกให้คนขับรถเข้าไปส่งที่อุทยานผาเทิบ
ภายในอุทยานผาเทิบประกอบด้วยภูหมากยาง ภูมโน ภูโปร่ง ภูรัง ภูจอมนาง ภูหมากมี่ ภูผาเทิบ ภูนางหงส์ ภูถ้ำพระ ภูหลักเสและยอดเขาสูงสุดคือ ยอดภูจอมศรี มีความสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 170 – 420 เมตร สภาพป่าส่วนใหญ่เป็นป่าไม้เต็งรัง และป่าเบญจพรรณ และยังเป็นแหล่งกำเนิดของลำห้วยหลายสาย เช่น ห้วยตาเหลือก ห้วยสิงห์ ห้วยเรือ ห้วยมะเล ห้วยช้างชน เป็นต้น แถบบริเวณเชิงเขาเป็นป่าไผ่ขึ้นสลับเป็นแนว หลายบริเวณเป็นหน้าผาสูงและลานหินกว้าง มีหินรูปร่างแปลก ๆ มากมาย
สถานที่น่าเที่ยวชมภายในอุทยานแห่งชาติมุกดาหาร ได้แก่
- กลุ่มหินเทิบ
การเกิดกลุ่มหินเทิบจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นที่มาของประติมากรรม ธรรมชาติเหล่านี้ล้วนเกิดจากการกัดเซาะของฝนน้ำ ลมและแสงแดด ผ่านกาลเวลามาถึง 120 – 95 ล้านปี ทำให้กลุ่มหินเหล่านี้มีสภาพแตกต่างกันไปดูคล้ายรูปไอพ่น จานบิน เก๋งจีน มงกุฎ หัวจระเข้และหอยสังข์เป็นต้น ซึ่งดูแปลกตา ส่วนความคงทนของชั้นหินที่แตกต่างกันก็เนื่องจากการประสานของเนื้อทรายแตกต่างกัน หินทรายชั้นบนที่คงทนมีสีเนื้อหินเป็นสีน้ำตาลมีส่วนประกอบที่เป็นซิลิกาและเม็ดกรวดมาก ส่วนหินทรายชั้นต่ำลงมาที่ไม่คงทนมีสีของเนื้อหินเป็นสีขาวจะมีส่วนผสมของคาร์บอเนตมาก สภาพของธรณีวิทยาบริเวณกลุ่มหินเทิบประกอบด้วยหินชั้นของหมวดหินเสาขัว และกลุ่มหินภูพานของกลุ่มหินโคราช มีการลำดับชั้นหินอยู่ในมหายุคมีโซโซอิค ประกอบด้วย หินโคลน หินทราย หินทรายแป้ง และหินกรวดมนหนาประมาณ 200 เมตร - ลานมุจลินท์
เป็นลานหินเรียบทอดยาวกว้างไกลต่อจากกลุ่มหินเทิบ โดยมีป่าเต็งรังแคระล้อมรอบให้ความงดงามกลมกลืนกับธรรมชาติอีกรูปแบบหนึ่ง มีพันธุ์ไม้พุ่มจำพวกข่อยหิน นางฟ้าจำแลง อ้นเหลืองและกระโดนดาน เป็นส่วนประกอบจุดเด่นของที่นี้ที่ไม่ควรมองข้ามคือกลุ่มดอกหญ้าของสังคมพืชขนาดเล็ก เช่น สร้อยสุวรรณา หยาดน้ำค้าง หนาวเดือนห้า ดาวรวมดวงและดุสิตา ซึ่งจะออกดอกบานสะพรั่งในช่วงเดือนตุลาคม – ธันวาคม ของทุกปี ณ กลางลานแห่งนี้ยังสามารถมองเห็นทัศนียภาพแม่น้ำโขงได้ด้วย - น้ำตกวังเดือนห้า
เป็นน้ำตกขนาดเล็กเกิดจากสายธารที่ไหลผ่านลานหินมุจลินท์ ภายในน้ำตกประกอบไปด้วยแอ่งหิน หุบหิน โขดหิน นักท่องเที่ยวนิยมไปชมทัศนียภาพและเล่นน้ำตกในฤดูแล้ง จะมีบ่อน้ำซับไหลหล่อเลี้ยงพืชพันธุ์และสัตว์ป่า - ผาอูฐ
หน้าผาแห่งนี้มีประติมากรรมหินรูปร่างคล้ายอูฐทะเลทรายและเป็นจุดชมวิวที่สวยงาม สามารถมองเห็นภูถ้ำพระ ผาผักหวานและผาขี้หมูได้อย่างชัดเจน เบื้องล่างของผาอูฐคือหุบเขากว้างไกลและมีป่าไม้เขียวขจีปกคลุม - ภูถ้ำพระ
ตามตำนานแหล่งท่องเที่ยวแห่งนี้ สมัยโบราณ เคยมีหมู่บ้านขอมอาศัยอยู่มาก่อนที่จะย้ายถิ่นฐานหนีภัยธรรมชาติจึงนำพระพุทธรูปที่ตนบูชาสักการะไปเก็บไว้ที่ถ้ำแห่งนี้ประกอบไปด้วย พระเงิน พระนากพระทองคำ พระหยก พระว่านและพระไม้ เป็นจำนวนมาก ปัจจุบัน พระพุทธรูปที่มีค่าสูญหายคงเหลือเฉพาะพระที่แกะสลักด้วยไม้เท่านั้น ณ ตรงนี้ยังมีน้ำตกที่สวยงามคือ “น้ำตกภูถ้ำพระ” อีกด้วย - ผามะนาว
เป็นหน้าผาเรียบสูงชันมีน้ำตกไหลจากบนหน้าผาลงสู่เบื้องล่างหล่อเลี้ยงทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าให้อุดมสมบูรณ์ด้านบนหน้าผาสามารถมองเห็นทิวทัศน์ของกลุ่มหินเทิบและแม่น้ำโขงได้กว้างไกล ด้านล่างของหน้าผาจะพบความสวยงามของน้ำตก ป่าไม้และสัตว์ป่า สำหรับที่มาของชื่อผามะนาว เนื่องจากพื้นที่บริเวณนี้มีต้นมะนาวป่าขึ้นเป็นจำนวนมาก - ถ้ำฝ่ามือแดง
นักโบราณคดีสันนิษฐานว่าภาพเหล่านี้มีอายุไม่ต่ำกว่า 5,000 ปีและเป็นของมนุษย์สมัยโบราณแหล่งท่องเที่ยวแห่งนี้อยู่ที่บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติมุกดาหาร 1 (ห้วยสิงห์) ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติมุกดาหารประมาณ 8 กิโลเมตร
นอกจากนี้ อุทยานฯ ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวอีกหลายจุดคือ ผางอยและผาปู่เจ้า ฤดูกาลท่องเที่ยวของอุทยานฯ คือ ฤดูฝน ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม – กันยายน ฤดูหนาว ตั้งแต่เดือนตุลาคม – กุมภาพันธ์ และฤดูร้อน ตั้งแต่เดือนมีนาคม – พฤษภาคม
บรรณานุกรม
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.). ( 2551). https://thai.tourismthailand.org
สำนักงานจังหวัดมุกดาหาร. ( 2551). https://www.mukdahan.go.th
ทริปแอนต์เทร็ค. (2551). https://www.tripandtrek.com
ภาพประกอบ
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.). ( 2551). แผนที่แหล่งท่องเที่ยวมุกดาหาร. http://thai.tourismthailand.org/destination-guide/mukdahan-49-572-1.html
จังหวัดมุกดาหาร. (2551). ภาพวัดศรีมงคลใต้, เจ้าแม่สองนาง, วิวภูมโนรมย์, วิวตลาดริมโขง, สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2, หอแก้วมุกดาหาร, ผาเทิบมุกดาหาร. http://www.mukdahan.go.th/tour47.htm
ทริปแอนต์เทร็ค. (2551). ภาพผาเทิบมุกดาหาร. http://www.tripandtrek.com/map/phuphateub45/pptm001.php
konrakmeed. (2551). ภาพจังหวัดมุกดาหาร, หอแก้วมุกดาหาร. http://www.konrakmeed.com/webboard/upload/index.php?showtopic=1784
เอชไฟล์ท. (2551). ภาพวิวตลาดริมโขง. http://www.hflight.net/forum/m-1178981835/
รวบรวมข้อมูลและภาพประกอบโดย : กลุ่มนักศึกษาฝึกงานมหาวิทยาลัยรามคำแหง คณะมนุษยศาสตร์ สาขาสารสนเทศศึกษา วิชา IS 309 ภาคการศึกษา 1/2551