นางสาววัลฤดี โมอ่อน บรรณารักษ์ปฏิบัติการ
หน่วยเทคโนโลยีส่งเสริมการศึกษา
15 ค่ำ เดือน 12 ประเพณีลอยกระทงที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยจนถึงปัจจุบันเชื่อกันว่าการ “ลอยกระทง” หรือ “ลอยประทีป” เป็นการขอขมากับพระแม่คงคา ที่ได้ใช้น้ำในการอุปโภค บริโภค
กระทงที่นิยมกันมีหลายประเภทไม่ว่าจะเป็น กระทงใบตอง กระทงขนมปัง กระทงผัก แล้วกระทงแบบไหน ที่จะเหมาะสมกับการสืบทอดประเพณีอันดีงาม และรักษาสิ่งแวดล้อมไปพร้อมกัน
ในยุคปัจจุบันมีการลอยกระทงออนไลน์ ซึ่งเป็นอีกตัวเลือกหนึ่งที่น่าสนใจสำหรับใครหลาย เพราะสามารถลอยได้ทุกที่ทุกเวลาที่มีอินเทอร์เน็ต ประหยัดค่าใช้จ่าย และรักษ์โลกไปควบคู่กัน แต่สำหรับคนที่ยังคงอนุรักษ์การลอยกระทงแบบดั้งเดิมนั้น จะเลือกกระทงแบบไหนที่เป็นมิตรกับธรรมชาติและแหล่งน้ำ ซึ่งแน่นอนกระทงที่ทำมาจากโฟมคงไม่ใช่คำตอบ แล้วกระทงแบบไหนที่เหมาะสม
คงปฏิเสธไม่ได้ว่ากระทงใบตอง ยังได้รับความนิยมในปัจจุบัน แต่ใช่ว่าจะไม่มีข้อเสีย เพราะกระทงใบตองจะใช้เวลาในการย่อยสลาย 14 วัน ถ้าเก็บออกจากแหล่งน้ำไม่ทัน อาจทำให้น้ำเน่าเสียได้ นอกจากนี้กระทงขนมปัง กระทรงผัก ก็เริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น แต่ควรเลือกแหล่งน้ำที่เหมาะสม หากเลือกแหล่งน้ำที่ไม่เหมาะสมจะเป็นการทำลายสิ่งแวดล้อมด้วยเช่นกัน
แหล่งน้ำที่เหมาะสมกับกระทงขนมปัง ควรเลือกแหล่งน้ำที่มีปลาอาศัยอยู่ ประเภทสระน้ำ บ่อ บึง ระบบปิด เพื่อเป็นการควบคุมจุลินทรีย์ที่ย่อยสลายจากขนมปังและง่ายต่อการจัดเก็บ ส่วนกระทงผักเหมาะกับแหล่งน้ำทั่วไป ใช้เวลาย่อยสลาย 5 วัน – 1 เดือน แล้วแต่ประเภทของผัก
ทิศทางการเลือกรูปแบบกระทงนั้น แตกต่างกันไปตามบริบทของแต่ละบุคคล โดยอาจเลือกใช้แนวทาง 1 กระทง ต่อ 1 ครอบครัว เพื่อการรักษ์โลก รักษาสิ่งแวดล้อม และสืบทอดประเพณีที่ดีงามไปพร้อมกันด้วยได้ หวังว่ากระทงของแต่ละคนคงไม่หลงทาง
บรรณานุกรม
ชาลิสา เมธานุภาพ. (2561). วัดระดับความกรีนของ 5 กระทงรักษ์โลก. ค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2564, จาก https://www.greenery.org/articles/loikrathong-water-pollution.
piyawan-on. (2555). กรมประมง ชวนคนไทยทำกระทงจากขนมปัง ได้ประโยชน์ 2 เด้ง. ค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2564, จาก https://www.thaihealth.or.th/Content/3485-กรมประมง ชวนคนไทยทำกระทงจากขนมปัง ได้ประโยชน์ 2 เด้ง.html.
PPTV Online. (2558). “หยวกกล้วย-โฟม-ขนมปัง-กรวยไอติม” ทำกระทงแบบไหนไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม?. ค้นเมื่อ 1 ตุลาคม 2564, จาก https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/19051.
จัดทำข้อมูลและภาพโดย นางสาววัลฤดี โมอ่อน บรรณารักษ์ปฏิบัติการ หน่วยเทคโนโลยีส่งเสริมการศึกษา (โทร. 0-2310-8647)
