“พ่อขุนเม็งราย” เป็นโอรสของ “พระเจ้าลาวเมง” แห่งราชวงค์ลวจักราชผู้ครองหิรัญนครเงินยาง กับ “พระนางอั้วมิ่งจอมเมือง” หรือ พระนางเทพคำขยาย ราชธิดาของเท้ารุ่งแก่นชาย เจ้าเมืองเชียงรุ้งพระองค์ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ แรม 9 ค่ำ เดือนอ้าย ปีกุนเอกศกจุลศักราช 601 ตรงกับ พ.ศ. 1781 ในปี พ.ศ. 1819 พ่อขุนเม็งรายได้ยกทัพไปประชิดเมืองพะเยา พ่อขุนงำเมือง ผู้ครองเมืองพะเยาออกมารับเสด็จด้วยไมตรีแล้วยกตำบลบ้านปากน้ำให้แก่พ่อขุนเม็งรายแล้วปฏิญาณเป็นมิตรกัน
