ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่ (Phuwiangosaurus sirindhornae)

นามเฉลิมพระเกียรติ

ไดโนเสาร์ : ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่
( Phuwiangosaurus sirindhornae  , Martin,Buffetaut and Suteethorn,1994 )
 

                 การค้นหาซากดึกดำบรรพ์สัตว์ที่มีกระดูกสันหลังในประเทศไทย เริ่มขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2523 โดยความร่วมมือระหว่างประเทศไทยและประเทศฝรั่งเศส แต่ความร่วมมืออย่างเป็นทางการผ่านกระทรวงการต่างประเทศของฝรั่งเศส เริ่มในปี พ.ศ. 2531 โดยเน้นหนักทางด้านซากดึกดำบรรพ์ของสัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง และได้รับการสนับสนุนงบประมาณจาก กรมทรัพยากรธรณี กรุงเทพ ฯ กระทรวงการต่างประเทศของฝรั่งเศส และCentre National de la Recherche Scientifique (Paris)
ในปี พ.ศ. 2519 นายสุธรรม แย้มนิยม จากโครงการสำรวจแร่ยูเรเนี่ยม ได้ค้นพบกระดูกขนาดใหญ่ท่อนหนึ่ง ที่ อ. ภูเวียง จ. ขอนแก่น ซึ่งได้รับความสนใจจากนักโบราณชีววิทยา ชาวฝรั่งเศส จึงได้ทำการตรวจสอบวิจัยในเวลาต่อมา แต่ผลของการวิจัยไม่สามารถระบุได้ว่า เป็นไดโนเสาร์สกุลใด เพียงแต่บอกได้ว่าเป็นไดโนเสาร์ซอโรพอด พวกกินพืช เดิน 4 เท้า คอยาว หางยาว โดยไดโนเสาร์นี้มีความยาวประมาณ 15 เมตร

นับว่าเป็นรายงานการค้นพบไดโนเสาร์เป็นครั้งแรกในประเทศไทย และจากการสำรวจของคณะสำรวจไดโนเสาร์ ไทย – ฝรั่งเศส ได้ขุดพบกระดูกของไดโนเสาร์ซอโรพอดอีกหลายแห่งและมีจำนวนมากพอที่จะทำการศึกษาวิจัยอย่างละเอียด คณะสำรวจ ฯ จึงได้ทำการคัดเลือกนักศึกษาปริญญาเอก จากมหาวิทยาลัยปารีสมาทำการวิจัยในหัวข้อเรื่อง “ ไดโนเสาร์ซอโรพอด ยุคครีเตเชียสตอนต้น ของประเทศไทย ” โดยมี ดร. อิริค บุพโต และ นายวราวุธ สุธีธร เป็นอาจารย์ที่ปรึกษา รายงานการวิจัยสำเร็จและได้นำเสนอเมื่อ เดือน พ.ย. 2537  พบว่าซากดึกดำบรรพ์ของไดโนเสาร์ซอโรพอดที่ขุดพบในประเทศไทยเป็นไดโนเสาร์สกุลใหม่ จึงได้กราบบังคมทูลสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ขอพระราชทานพระราชานุญาตอันเชิญพระนามาภิไธย เป็นชื่อไดโนเสาร์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ไม่ทรงขัดข้อง ฉะนั้นไดโนเสาร์นี้จึงมีชื่อว่า ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่, Phuwiangosaurus sirindhornae, Martin, Bbuffetaut and Suteethorn, 1994 รายงานการวิจัยฉบับนี้ตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารวิทยาศาสตร์ของฝรั่งเศส COMPTESRENDUS DE L A CADEMIE DES SCIENCES, T.319, serie II, sohk 1085 – 1092 เมื่อปี ค.ศ. 1994

นามเฉลิมพระเกียรติอื่น ๆ 

ภาพดอกสิรินธรวัลลี
สิรินธรวัลลี

กล้วยไม้สกุล sirindhornia
กล้วยไม้ sirindhornia

ภาพปลาบู่มหิดล
ปลาบู่มหิดล

ภาพนกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร
นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร

ภาพปูพระพี่นาง
ปูพระพี่นาง

ภาพปูเจ้าฟ้า
ปูเจ้าฟ้า

ภาพดอกควีนสิริกิติ์
ดอกควีนสิริกิติ์

ภาพดอกโมกราชินี
ดอกโมกราชินี

ภาพปูเจ้าพ่อหลวง
ปูเจ้าพ่อหลวง

ภาพปูราชินี
ภาพปูราชินี

ภาพภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน่
ภูเวียงโกซอรัส

 
 
 

อ้างอิง

ข่าวห้องสมุดกทธ. 14,3 – 4 ( ก.ค. – ธ.ค. 39 )23 – 46 ; 17 – 42

รวบรวมข้อมูลโดย : ฝ่ายวารสารและเอกสาร