10 เมนู อาหารอาเซียน

ประเทศสมาชิกอาเซียน คือ ไทย อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ บรูไน เวียดนาม พม่า ลาว และกัมพูชาเป็นการรวมตัวกันเพื่อพัฒนาประเทศในภูมิภาคเดียวกัน แล้วยังก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของอาหารการกิน  อาหารประจำชาติอาเซียน สะท้อนถึงวัฒนธรรมชีวิตความเป็นอยู่ของคนในอาเซียน ที่ได้รับอิทธิพล จากประเทศเพื่อนบ้านอาเซียนด้วยกัน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
หลายประเทศมีวัฒนธรรมการกินที่ คล้ายกัน ในแต่ละชาติก็มีเมนูอาหารที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของแต่ละประเทศไป ทั้ง 10 ประเทศอาเซียนมีเมนูประจำชาติ ดังนี้

1. ประเทศไทย : ต้มยำกุ้ง

ชาวต่างชาติทั้งหลายให้การยอมรับว่าเด็ดที่สุด พูดได้ว่าถ้ามาประเทศไทยแล้ว  เมนูนี้ก็ถือว่า มาไม่ถึงเมืองไทย ด้วยรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ เปรี้ยว เผ็ด เค็ม กลมกล่อม หอมด้วยสมุนไพร ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด พริกขี้หนู จึงทำให้เป็นที่หลงใหลของชาวต่างชาติ

ขั้นตอนการทำในแต่ละคน ไม่แตกต่างกันมาก ดังตัวอย่าง ขั้นตอนที่แนะนำจากเว็บไซต์ food.mthai.com ดังนี้

1. ก่อนอื่นต้องแกะเปลือกกุ้งผ่าเอาเส้นดำออกล้างให้สะอาด

2. หั่นเครื่องต้มยำ พริก ขิง ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูดและเห็ด ให้พร้อมนำน้ำซุปไปตั้งไฟให้เดือด ใส่เครื่องต้มยำลงไปให้หมด

3. พอเดือดอีกครั้งก็ใสกุ้งที่เตรียมไว้ลงไปเลย

4. หลังจากใส่กุ้งลงไปแล้ว ให้ใส่ น้ำตาล น้ำปลา พริกขี้หนู พริกเผา ใครชอบรสแบบไหนใส่ลงไป ตามด้วยเห็ดฟางแล้วปิดเตา

5. จัดชามเสิร์ฟหั่นผักโรยหน้า เพิ่มความหอม

2. อาหารเมียนม่า : โมฮินกา

เป็นอาหารของชาวพม่าและชนกลุ่มน้อยในประเทศพม่ากินข้าวเป็นหลัก และเมนู โมะน์หี้นค้า หรือขนมจีนเมียนม่า เป็นเมนูประจำชาติที่ชาวเมียนม่านิยมกินเป็นอาหารเช้า หาซื้อกินได้ทั่วไปมีแบบแห้งและแบบน้ำ ขนมจีนน้ำยาพม่าคือขนมจีนน้ำยาที่ทำจากปลา ไม่มีกระทิ คล้ายกับน้ำยาป่าของคนไทย ใช้ปลาน้ำจืดในการทำเช่น ปลาดุก ปลาช่อน ผักที่ใส่ในน้ำยาก็จะเป็น หยวกกล้วยและใช้แป้งถั่ว ทำให้น้ำแกงข้น
ขั้นตอนการทำโมฮิงก้า ก๋วยเตี๋ยวพม่านี้สูตรการทำมาจากเว็บไซต์  Sanook! WOMEN

1. ตำเครื่องปรุงน้ำแกงให้เข้ากัน
2. นำไปเคี่ยวในน้ำเดือด ปรุงรสด้วยซีอิ้วขาว เกลือ และน้ำตาลตามชอบ เคี่ยวไปเรื่อยๆ จนน้ำแกงงวดลงและเข้มข้น
3. จัดขนมจีนและเครื่องปรุงต่างๆ ใส่ลงในชาม เติมน้ำแกง โรยผักชีและพริกคั่ว พร้อมเสิร์ฟ

3. อาหารเวียดนาม : เปาะเปี๊ยะเวียดนาม

เน้นกินผัก เช่น เฝอ ก๊วยจั๊บญวนแหนมเนือง หมูยอ แต่อาหารประจำชาติเวียดนามคือ  เปาะเปี๊ยะเวียดนาม  เป็นอาหารพื้นเมืองที่มีชื่อเสียงมากที่สุดในเวียดนาม แผ่นเปาะเปี๊ยะทำจากแผ่นแป้งข้าวเจ้า โดยไส้เปาะเปี๊ยะเป็นไก่ หมู กุ้ง กินกับผักสมุนไพรหลายชนิด เช่น สะระแหน่ ผักกาดหอม และน้ำจิ้มหวาน

ขั้นตอนการทำปอเปี๊ยะสดสูตรการทำมาจาก sites. goggle

1. แล่เนื้อหมูเป็นชิ้นบางๆ ตามขวาง หมักด้วยซีอิ้วขาว ซอสปรุงรสซอสหอยนางรม น้ำตาลทราย คลุกให้เข้ากัน แช่ตู้เย็น ๑ ชั่วโมง
2. นำเนื้อหมูที่หมักไว้มาย่าง พอสุกหั่นเป็นชิ้นยาวๆ นำใบเมี่ยงมาห่อโดยนำผักกาดหอมวาง ตามด้วยใบโหระพา ใบสะระแหน่ ผักชีฝรั่งแครอทซอย และหมูย่าง ห่อให้แน่น

ขั้นตอนการทำน้ำจิ้ม

1. นำพริกชีฟ้าแดง กระเทียมโขลกให้ละเอียด
2. ใส่หัวผักกาดขูดฝอย แครอทขูดฝอย ปรุงรสด้วยน้ำส้มสายชู น้ำตาลทราบ เกลือและพริก ใส่กระเทียมที่โขลดไว้ ตั้งเตาเคี่ยว ๑๐ นาที

4. อาหารกัมพูชา : อาม็อก

คนกัมพูชากินข้าวเป็นอาหารหลักคล้ายกับคนไทย และมีน้ำพริกกับผักแกล้มเหมือนกับหลายๆ ประเทศคนกัมพูชานิยมกินเนื้อควายเป็นส่วนมากอาหารประจำชาติของกัมพูชา คือ  “อาม็อก” เป็นอาหารคาวยอดนิยมของกัมพูชาคล้ายห่อหมกของไทย โดยนำเนื้อปลาสดๆ ลวกพริกเครื่องแกง และกะทิแล้วทำให้สุกโดยการนำไปนึ่ง

ขั้นตอนการทำนี้ สูตรมาจาก lenplay.com

1. นำพริกแกง กะทิ และไข่ไก่ คนให้เข้ากัน
2. ใส่เครื่องปรุงรสลงในภาชนะผสมแล้วคนให้เข้ากัน
3. ใส่เนื้อปลาน้ำจืดหัดเป็นชิ้นพอคำลงไปผสม
4. นำใบยอใส่ลงที่กระทงสี่มุมที่เตรียมไว้
5. ตักส่วนผสมที่เข้ากันดีแล้วลงในกระทง นึ่งด้วยความร้อนประมาณ ๑๐ นาที หรือจนสุก
6. ตกแต่งโดยราดหัวกระทิเคียวสุกและพริกแดงให้สวยงาม
7. เสิร์ฟพร้อมข้าวสวยร้อน โรยด้วยหอมซอย

5. อาหารลาว : ซุปไก่

อาหารประจำชาติลาว คือ “ซุปไก่” เป็นอาหารพื้นเมืองของประเทศลาว มีส่วนผสมในการประกอบ คือ ตะไคร้ ใบสะระแหน่ กระเทียม และหอมแดง อาหารลาวโดยส่วนใหญ่มักจะมีผักและสมุนไพรเป็นส่วนผสมในการปรุงคล้ายกับอาหารไทย “ซุปไก่” จัดว่าเป็นอาหารที่เรียบง่ายที่สุด ปรุงน้อยที่สุด รสชาติดั้งเดิมไม่ได้มีรสจัดอย่างที่เราเข้าใจกัน

ขั้นตอนการทำนี้ สูตรมาจาก sites.google.com

1. นำตะไคร้ กระเทียม หัวหอม พริก โขลกพอแหลก
2. ใส่น้ำลงหม้อจนร้อน นำส่วนผสมที่โขลกใส่ลงไป
3. พอน้ำเดือด นำไก่ใส่ลงไป พอไก่สุก ปรุงรสเปรี้ยว เผ็ด เค็ม
4. ตักใส่ถ้วย โรยด้วยสะระแหน่และผักชีลาว เสิร์ฟร้อนๆ พร้อมข้าวเหนียว

 6. อาหารมาเลเซีย : นาซิ เลอมัก

คนมาเลเซียส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ดังนั้น อาหารการกินของคนมาเลเซียจึงเป็นแบบมุสลิม หรือที่เรียกว่า “อาหารฮาลาล”  อาหารประจำชาติของมาเลเซีย คือ “นาซิ เลอมัก”  เป็นข้าวหุงกับกะทิ และใบเตย กินกับเครื่องเคียง 4 อย่าง คือ ปลากะตักทอดกรอบ แตงกวาหั่น ไข่ต้มสุก และถั่วอบ มักทานเป็นอาหารเช้าประเทศสิงคโปร์ และภาคใต้ของไทยก็นิยมกินเช่นกัน

ขั้นตอนการทำนี้ สูตรมาจาก pantip.com

1. ล้างข้าวให้สะอาดใส่ลงในหม้อหุงข้าว พร้อม น้ำและกะทิ เกลือ มัดใบเตยลงใส่หุงข้าวปกติ
2. โขลกพริกแห้ง หอมแดง กระเทียม กระปิ ให้ละเอียด ใส่น้ำมันพืช 2 ชต และพริกที่โขลกลงผัด ปรุงรสด้วย น้ำตาลทรายแดง น้ำมะขามเปียก น้ำมะนาว เกลือ ผัดให้เข้ากัน ยกลง
3. ตักข้าวที่หุงใส่จาน พร้อมใส่เครื่องเคียงและน้ำพริกหวาน

7. อาหารอินโดนีเซีย : กาโด กาโด

กาโด กาโด (Gado Gado) เป็นหนึ่งในอาหารยอดนิยมของอินโดนีเซีย คล้ายกับสลัดแขก ซึ่งจะประกอบด้วยถั่วเขียว มันฝรั่ง ถั่วงอก เต้าหู้ ไข่ต้มสุก กะหล่ำปลี ข้าวเกรียบกุ้ง รับประทานกับซอสถั่วที่มีลักษณะเหมือนซอสสะเต๊ะ อย่างไรก็ตาม ด้วยเครื่องสมุนไพรในซอส อาทิ รากผักชี หอมแดง กระเทียม ตะไคร้ ทำให้เมื่อรับประทานแล้วจะไม่รู้สึกเลี่ยนกะทิมากจนเกินไป นั่นเอง

ขั้นตอนการทําวิธีนี้ สูตรมาจาก projects577.wordpress.com

1. นำพริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ข่าอ่อน รากผักชี ตะไคร้ มาปั่นให้ละเอียด ถ้าแห้งเกินไปสามารถเติมกะทิลงไปได้เล็กน้อย
2. นำส่วนผสมที่ปั่นแล้วลงกระทะ ผัดไฟแรง พอเริ่มแตกมันให้ปรุงรสด้วย น้ำปลา น้ำตาลปี๊บ และน้ำมะขามเปียก จากนั้นใส่ถั่วลิสงคั่วป่นลงไป เมื่อเดือดอีกครั้งให้ปิดไฟได้
3. ทอดเต้าหู้เตรียมไว้แล้วลวกผักทั้งหมดตามลำดับ กะหล่ำปลี บร็อคโคลี่ แครอท ข้าวโพดอ่อน เห็ดฟาง และใช้น้ำอีกหม้อนึงลวกถั่วงอก
4. เรียงผักใส่จานให้สวยงาม วางไข่ต้มผ่า
5. ราดน้ำแล้วรับประทานทันที

  8. อาหารสิงคโปร์ :  ลักซา

“ลักซา” เป็นอาหารประเภทก๋วยเตี๋ยว เป็นอาหารดั้งเดิมของชาวเปอรานากัน กลุ่มลูกครึ่งมลายู-จีน  ประกอบไปด้วย เส้น ถั่วงอก  ลูกชิ้นปลาหรือฮือก้วย กุ้ง หอยแครง น้ำต้มยำกะทิและเสิร์ฟคู่กับน้ำพริก ตกแต่งด้วยใบลักซาทานคู่กับห่อหมกปลา

ขั้นตอนการทําวิธีนี้ สูตรมาจาก laksa-singapore.blogspot.com

1. ทําน้ำซุป – ต้มนํ้าให้เดือด ใช้กระดูกหมูหรือซี่โครงไก่ ต้มให้เดือดๆ เติมผงคนอร์ รากผักชี น้ำกระเทียมดอง หัวไชเท้า ก็หั่นใส่ลงไป จะทําให้รสชาติหวาน
2. วิธีทํา – ลวกเส้น ใส่รอไว้ในถ้วย ใส่กระเทียมเจียว จากนั้น ใส่หมูสับ ลูกชิ้น (ต้องลวกให้สุกก่อน) ใส่ไข่ต้มผ่าครึ่ง และเกี้ยวทอด
3. เครื่องปรุง – ใส่พริก น้ำปลา น้ำตาล พริกไทย ตั้งฉ่าย น้ำส้ม / มะนาว ถั่วป่น ตักน้ำซุปราดเล็กน้อย ด้วยต้นหอมผักชี ตั้งฉ่าย

วิธีทำต้มน้ำสต็อก นำไก่และน้ำเปล่าต้มให้เดือดแล้ว เติมปลาแอนโชวี่แห้งลงไป เคี่ยวบนไฟปานกลาง 1 ชั่วโมง หรี่ไฟแล้วเคี่ยวต่อในขณะเดียวกัน ตำหรือปั่นส่วนผสมทั้งหมดของเครื่องแกงจนเป็นเนื้อเดียวกัน

1. ตั้งกระทะไฟปานกลาง ใส่น้ำมันพืชลงไป 4 ช้อนโต๊ะแล้วผัดเครื่องแกงประมาณ 5-10 นาที จนเครื่องแกงเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลและส่งกลิ่นหอม
2. ใส่เครื่องแกงที่ผัดแล้วกับกะทิลงในหม้อน้ำซุป เร่งไฟ รอจนเดือดแล้วปรุงรสด้วยน้ำปลา

9. อาหารบรูไน : อัมบูยัต

อาหารบรูไน กินเหมือนกับชาวมาลายูกินข้าวเป็นหลักและอาหารที่ทำจากแป้งสาคู เรียกว่า “อัมบูยัต” เป็นอาหารบรูไน มีลักษณะเด่นที่แป้ง จะเหนียวข้นคล้ายข้าวต้ม หรือโจ๊กโดยมีแป้งสาคูเป็นส่วนผสมหลัก ตัวแป้งอัมบูยัตไม่มีรสชาติแต่ความอร่อยอยู่ที่การจิ้มกับซอสผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวและมีเครื่องเคียงอีก 2-3 ชนิด มีผักสด เนื้อห่อใบตองย่างหรือเนื้อทอด

ขั้นตอนการทำนี้ สูตรมาจากเว็บไซต์ library.sut.ac.th

1. วิธีทำแป้ง ผสมน้ำร้อนกับแป้งสาคู 4 ถ้วยน้ำนาน 10 นาทีแล้วจึงเทน้ำส่วนเกินทิ้ง
2. วีธีทำปลา ทำความสะอาดปลาและหั่นเป็นชิ้น นำส่วนผสมอื่นๆ ผัดเข้าด้วยกันและนำปลามาคลุกเคล้าจนสุก
3. วิธีทำเครื่องเคียง ผัดส่วนผสมที่โขลกอย่างดีในน้ำมันที่ร้อนจนหอม เพิ่มเกลือ น้ำ ตกแต่งด้วยพริกแดง

 10.  ฟิลิปปินส์ :  อโดโบ้

ประเทศฟิลิปปินส์เป็นประเทศที่มีเกาะจำนวนมาก อาหารของแต่ละภูมิภาคจึงแตกต่างกันอาหารประจำชาติฟิลิปปินส์ คือ “อโดโบ้”  เป็นอาหารที่มีต้นกำเนิดมาจาก ภาคเหนือของ ฟิลิปปินส์ ทำจากเนื้อหมู หรือเนื้อไก่ที่หมัก และปรุงรส โดยใส่น้ำส้มสายชู ซีอิ๊วขาว กระเทียมสับ ใบกระวานพริกไทยดำ นำไปทำให้สุกโดยอบในเตาอบ หรือทอด แล้วนำมารับประทานกับข้าวสวย

ขั้นตอนการทำนี้ สูตรมาจาก aseanbyminandbenz.wordpress.com

1. ใส่น้ำมันรำข้าวลงในกระทะ พอร้อนดี ก็นำไก่ลงไปจี่ให้ด้านนอกสุกเล็กน้อย
2. เติมซีอิ้วขาว น้ำส้มสายชู น้ำเปล่า หอมใหญ่สับ กระเทียม ใบกระวาน พริกไทยขาว และขิงลงไป เคี่ยวประมาณ 30 นาที จนไก่นุ่ม และน้ำลดลง
3. ตัดรสด้วยน้ำตาลทรายเล็กน้อย ก่อนยกออกจากความร้อน เสิร์ฟรับประทานกับข้าว

หมายเหตุ อโดโบ้สูตรต้นตำรับ จะไม่ใส่น้ำตาล แต่พลปรับรสให้เข้ากับรสบ้านเรา โดยตัดความเปรี้ยวให้กลมกล่อมขึ้นด้วยน้ำตาลเล็กน้อย

อาหารเป็นสิ่งที่รวมเอาทุกอย่างมาบอกเล่าเรื่องราว ความเป็นอยู่ อาหารบ่งบอกถึงเชื้อชาติ ความเชื่อทางศาสนาลักษณะภูมิประเทศนั้นๆ ว่าเป็นอย่างไรและสืบทอดต่อๆ กันมาจนกลายเป็นวัฒนธรรมการกินของแต่ละประเทศชาติ แต่ละท้องถิ่น อาหารที่นิยมรับประทานกันเฉพาะท้องถิ่นเป็นอาหารที่ทำขึ้นได้ง่าย โดยอาศัยพืชผักหรือวัตถุดิบในการประกอบอาหารที่มีอยู่ในท้องถิ่น มีวิธีการปรุงและการรับประทานกันตามแต่ละท้องถินแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กัยหลายปัจจัย เช่นท้องถิ่นนั้นหรือภูมิประเทศนั้นอยู่ติดทะเลบ้าง หรืออยู่ติดแม่น้ำ ภูเขาบ้าง ดังนั้น วัตถุดิบที่นำมาประกอบอาหารจึงแตกต่างกันออกไป

 บรรณานุกรม

นันทนา ปรมานุศิษฏ์ . (2556). โอชาอาเซียน :ASEAN FLAVORS. กรุงเทพฯ : มติชน.

สถาพรบุ๊คส์. (2558). อาหารและวัฒนธรรมการกินคนอาเซียน. กรุงเทพ: สถาพรบุ๊คส์.

aseanbyminandbenz. (ม.ป.ป). สิงคโปร์ (Singapore) : ลักซา (Laksa) เป็นก๋วยเตี๋ยวต้มยำ (ใส่กะทิ). ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560, จาก https://aseanbyminandbenz.wordpress.com

aseanbyminandbenz.wordpress.com. (ม.ป.ป). ฟิลิปปินส์ (Philippines) : อโดโบ้ (Adobo). ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จากhttps://aseanbyminandbenz.wordpress.com

chalida surach.  (ม.ป.ป). ลาว (Loas) : ซุปไก่ (Chicken Soup). ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560, จาก https://sites.google.com/site/chalidasurach/xa-har-pra-caa-chati-xaseiyn-10-prathes/law-loas-sub-ki-chicken-soup

Foodie Mitsubachi.(2556). นาซิ เลอมัก. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560, จากhttp://www.foodietaste.com/recipe_detail.asp?id=3175

food.mthai.com. (2559). วิธีทำ ต้มยำกุ้งน้ำข้น อาหารไทยยอดฮิต. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก http://food.mthai.com/food-recipe/88943.html

laksa-singapore. (2557). ลักซา อาหารประจำชาติสิงคโปร์. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560 จาก, http://laksa-singapore.blogspot.com/

lenplay.com. (ม.ป.ป). วิธีทำอาม็อก อาหารประเทศกัมพูชา. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560 จาก, http://lenplay.com

library.sut.ac.th. (ม.ป.ป). สารสนเทศด้านภาษาและวัฒนธรรมอาเซียน. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก http://library.sut.ac.th/asean_data/?m=data&country_id=1&category_id=12

Project. (ม.ป.ป). กาโด กาโด ประเทศอินโดนีเซีย. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก  https://projects577.wordpress.com/

women.sanook. (2555). โมฮิงก้า ก๋วยเตี๋ยวพม่า .ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก  http://women.sanook.com/13161/

sites.google. (ม.ป.ป). อาหารประจำชาติอาเซียน. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก https://sites.google.com/site/foodofasean/prathes-weiydnam

ภาพประกอบ

achiraya-veatnam.blogspot.com. (2558). เปาะเปี๊ยะเวียดนาม (em).  ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560, จาก http://achiraya-veatnam.blogspot.com/2015/11/blog-post_9.html

aseanforfood.blogspot.com. (ม.ป.ป). นาซิ เลอมัก (Nasi Lemak). ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560, จาก http://aseanforfood.blogspot.com/p/malaysia.html

blog.janthai.com . (ม.ป.ป). ภาพต้มยำกุ้ง. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก http://blog.janthai.com/อาหารประจําชาติอาเซียน-4472.html

laksa-singapore.blogspot .com. (2557). ลักซา อาหารประจำชาติสิงคโปร์.  ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560, จาก  http://laksa-singapore.blogspot.com/2014/12/blog-post.html
myanmartourcenter.com. (ม.ป.ป). ขนมจีนน้ำยาพม่า (Mo Hin Ga). ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จากhttp://myanmartourcenter.com/myanmar-food/
sites.google.com . (ม.ป.ป) .กาโด กาโด (Gado Gado) . ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก https://sites.google.com/site/mnmasean/xahar-prathes-xindoniseiy

sites.google.com. (ม.ป.ป). อาม็อก (Amok). ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก  https://sites.google.com/site/mnmasean/xahar-prathes-kamphucha

sites.google.com. (ม.ป.ป) .อัมบูยัต. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก  https://sites.google.com/site/foodofasean/prathes-bruni

sites.google.com. (ม.ป.ป) .อาหารประเทศฟิลิปปินส์.  .ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก https://sites.google.com/site/mnmasean/xahar-prathes-filippins

youtube.com. (2558). ซุปไก่มันฝรั่ง Chicken and Potato Soup. ค้นเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2560,จาก https://www.youtube.com/watch?v=T-ydmf_ODXU

เรียบเรียงโดย ทยาตา อาบสุวรรณ์ นักศึกษาฝึกประสบการณ์ภาควิชาบรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา ภาคเรียนที่ 2/59

• Facebook
• Twitter
• Line