กิจกรรมสาธิต “การทำขนมกระทงทอง”

การทำขนมกระทงทอง

การทำขนมกระทงทองจากเวทีสาธิตความรู้นอกตำรา ในงานสัปดาห์ห้องสมุดปี 2551 วันที่ 5 ก.ย. 2551

กระทงทองเป็นอาหารว่างแบบไทย ๆ เป็นที่นิยมกันมาก โดยเฉพาะงานเลี้ยงต่าง ๆ เนื่องจากมีรสชาติที่อร่อยรูปลักษณ์ที่สวยงาม มีประโยชน์ต่อร่างกาย เพราะมีส่วนผสมที่หลากหลาย เช่น แป้ง เนื้อสัตว์ ผักต่าง ๆ ซึ่งมีคุณค่าทางโภชนาการ คือ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน วิตามิน เกลือแร่ รวมทั้งพลังงานจากไขมัน ส่วนประกอบของกระทงทอง มี 3 ส่วน คือ
1. ตัวกระทง มาจากส่วนผสมของแป้ง จากนั้นใช้พิมพ์กระทงรูปต่าง ๆ มาจุ่มลงในแป้ง จนมีสีเหลืองทอง จึงเรียกว่า กระทงทอง
พิมพ์กระทง มีทั้งแบบเดี่ยว แบบคู่ และแบบ 4 กระทง
2.ไส้กระทง สามารถดัดแปลงได้ทั้งไส้หวาน และไส้คาว เช่น ไส้ไก่ซอสขาว, ไส้ไก่ข้าวโพด, ไส้แหนมสด เทคนิคการทำไส้ คือ ตัวไส้ควรมีลักษณะแห้ง เพื่อคงความกรอบของกระทง และวัตถุดิบที่ใช้ ควรหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ
3. ผักตกแต่ง ควรใช้ผักชีเด็ดเป็นใบ พริกชี้ฟ้าหั่น เป็นเส้น วางตกแต่งด้านบนให้สวยงาม ส่วนผักเคียง ใช้ผักชี ผักกาดหอม

วิธีทำปูนใส
ให้ใช้ปูนแดงที่กินกับหมาก ละลายกับน้ำสะอาด ตั้งทิ้งไว้ให้เป็นตะกอน แล้วเอาน้ำใส ๆ มาใช้ น้ำปูนใสมีความสำคัญมาก เพราะจะช่วยตัวแป้งมีความกรอบ และคงรูป ไม่แตกออกจากพิมพ์ สัดส่วนที่ใช้ คือ ปูน ½ ช้อนชา ต่อน้ำ ½ ถ้วย

วิธีทอด

1. ตั้งน้ำมันให้ร้อน (โดยใช้ไฟกลาง) นำพิมพ์ลงไปแช่ในน้ำมันจนร้อน คนแป้งที่เตรียมไว้อย่าให้นอนก้น
2. เทน้ำมันออกจากพิมพ์ แล้วนำไปจุ่มลงในแป้งเฉพาะด้านนอก พอให้แป้งเกาะติดพิมพ์เท่านั้น (ดังภาพ)

ภาพวิธีทอดกระทงทอง

3. นำพิมพ์ที่จุ่มแป้งแล้วลงทอดในน้ำมันจนร่อนออกจากพิมพ์จากนั้นนำพิมพ์ขึ้น แล้วทอดขนมต่อจนเหลืองอ่อน

ภาพพิมพ์ที่จุ่มแป้งแล้วลงทอด

4. แช่พิมพ์ในน้ำมันอีกครั้ง เพื่อเตรียมทอดต่อไป ทำจนหมด
5. เมื่อกระทงเย็นแล้ว เก็บใส่ภาชนะ ปิดฝามิดชิด

วิธีเสริฟมี 2 วิธี

1. แยกไส้ออกจากกระทง เวลารับประทานจึงตักไส้ใส่

2. นำกระทงที่ทอดแล้ว จัดเรียงใส่จาน ตักไส้ใส่กระทงให้เต็ม ตกแต่งให้สวยงาม รับประทานทันที ถ้าทิ้งไว้นานขนมจะนิ่ม

หน้ากระทงทอง (ไส้ไก่กับซอสขาว)

ส่วนผสม

ไก่หั่นชิ้นสี่เหลี่ยมลูกเต๋า 2 ถ้วย
หอมใหญ่หั่นสี่เหลี่ยมลูกเต๋า 1 ถ้วย
เมล็ดถั่วลันเตาต้มสุก 1 ถ้วย
แครอทหั่นสี่เหลี่ยมลูกเต๋าต้มสุก 1 ถ้วย
เนยสด 5 ช้อนโต๊ะ
แม็กกี้ 2-3 ช้อนโต๊ะ
แป้งสาลี 4-5 ช้อนโต๊ะ
นมสด 1 ¼ ถ้วย
เกลือป่น 1 ช้อนชา
พริกไทยป่น 1 ช้อนชา

วิธีทำ

1. นำเนยสด 1 ช้อนโต๊ะผัดไก่ให้สุก ตักขึ้น
2. ใส่เนยสดที่เหลือในกระทะตั้งไฟพอละลาย ใส่หอมใหญ่ลงผัดจนสุกและเหลือง
3. แป้งสาลีละลายกับนมสด คนอย่าให้แป้งเป็นเม็ด ใส่ในส่วนผสม ข้อ 2 ปรุงรสด้วย เกลือป่น แม็กกี้ พริกไทยป่น น้ำตาลทราย ชิมรส ใส่ไก่ แครอท เมล็ดถั่วลันเตา ผัดจนเข้ากันดี ตักขึ้น
หมายเหตุ นมสดเตรียมได้จาก นมข้นจืดระเหย 1 ถ้วย เติมน้ำ 1 ส่วน

กระทงทอง : ส่วนผสมตัวกระทง

แป้งข้าวเจ้า ½ ถ้วย
แป้งสาลี (ตราดอกบัวแดง) ½ ถ้วย
น้ำตาลทราย 1 ช้อนชา
เกลือป่น (ละเอียด) ½ ช้อนชา
ไข่แดงของไข่ไก่ (ฟองใหญ่) 1 ฟอง
น้ำปูนใส 2/3 ถ้วย (ค้าง 1 คืน สัดส่วน 1/10 ถ้วยตวง)
น้ำมันพืช (น้ำมันถั่วเหลือง) 1 ช้อนโต๊ะ
หมายเหตุ :: เพิ่มน้ำมันพืชและกะทิ เป็นอย่างละ 2 ช้อนโต๊ะ เพื่อเพิ่มรสชาดที่กลมกล่อมให้กับกระทงทอง

วิธีทำ

1. ผสมแป้งทั้ง 2 ชนิดเข้าด้วยกัน
2. ใส่น้ำตาลทรายและเกลือลงในส่วนผสมแป้งเคล้าให้เข้ากัน
3. ผสมน้ำมันพืช น้ำปูนใส ไข่แดง คนรวมกัน เทใส่ในส่วนผสมแป้ง คนให้เข้ากัน
4. ใส่น้ำมันลงในกระทงทองเหลือง ¾ ของกระทะตั้งไฟ เมื่อน้ำมันร้อน นำพิมพ์ กระทงทองจุ่มลงในน้ำมัน พอพิมพ์ร้อน
5. จุ่มพิมพ์ในส่วนผสมแป้งให้แป้งจับเกือบถึงขอบพิมพ์ นำไปทอดในน้ำมัน พอแป้งแข็งตัวให้ส้อมเขี่ยแป้งให้หลุดออกจากพิมพ์ ทอดต่อจนเหลือง ตักขึ้นวางบนกระดาษซับน้ำมันปล่อยให้เย็น เก็บใส่ภาชนะที่มีฝาปิดมิดชิด

วิทยากรสาธิตและรวบรวมข้อมูลโดย :: คุณผ่องพัตร วิทยารุ่งเรืองศรี งานบริการหนังสือและสิ่งพิมพ์ 2 ฝ่ายบริการผู้อ่านและคณะ

ภาพประกอบ :: ถ่ายจากเวทีสาธิตความรู้นอกตำรา เรื่อง การทำขนมกระทงทอง
งานสัปดาห์ห้องสมุดประจำปี 2551 วันศุกร์ที่ 5 กันยายน 2551