ชาวนาใช้ประโยชน์จากพื้นดินมายาวนาน ตลอดระยะเวลาการเพาะปลูก ความอุดมสมบูรณ์ของพื้นดินได้สูญสลายไป เมื่อถึงช่วงเก็บเกี่ยว เมล็ดข้าวที่เติบโตจนได้รวงสีทองล้วนเป็นสิ่งที่ธรรมชาติได้มอบให้ ซึ่งชาวนาต่างรู้และสำนึกในบุญคุณของพื้นแผ่นดิน ด้วยการคืนธาตุ คืนอาหารเป็นการตอบแทน อาหารที่ว่าก็คือปุ๋ยนั่นเอง

       เดือน 3 เดือนมหัศจรรย์ของชาวอีสาน นอกจากเป็นเดือนที่อุดมสมบูรณ์แล้วยังเป็นเดือนเริ่มต้นฤดูฝน ซึ่งจะมีเสียงฟ้าร้อง และมีความเชื่อว่าในวันขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3 นี้ เมื่อมีฟ้าร้องมาจากทิศทางใดจะเป็นสัญญาณบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ของฝนในปีนั้นๆ การทำนายดังกล่าวนับว่ามีความแม่นยำจนมีการจดบันทึกคำทำนายเป็นกลอนไว้เป็นหลักฐาน ชื่อว่า "โสลกฝน"

       งานบุญเบิกฟ้าเริ่มต้นเมื่อปี พ.ศ. 2528 ชาวบ้านแบกตำบลนาทอง อำเภอเชียงยิน ได้ฟื้นฟูประเพณีหาบฝุ่นปุ๋ยคอกไปใส่แปลงนาทุกครัวเรือนเพื่อเป็นการฟื้นฟูประเพณีบำรุงดินแบบอีสาน จากความร่วมมือของชุมชนปรากฏว่าผลผลิตข้าวในปีนี้เพิ่มจำนวนขึ้นเท่าตัว ชาวบ้านจึงจัดงานประเพณีขึ้นเรื่อยมา ซึ่งกลายเป็นงานประเพณีประจำปีของจังหวัดมหาสารคาม ซึ่งจัดอย่างยิ่งใหญ่ตลอดระยะเวลา 7 วัน 7 คืน

       เมื่อถึงกำหนดงานชาวบ้านต่างช่วยกันหาปุ๋ยคอกไปใส่ลงในแปลงนา ควบคู่กับพิธีบูชาพระแม่ธรณี ตั้งเครื่องสังเวย เหล้าไห ไก่ต้ม ของหวาน กล้วย อ้อย ตามรูปแบบพิธีกรรมดั้งเดิม ซึ่งนับเป็นประเพณีที่สมบูรณ์ และสะท้องภาพวิถีชีวิตของชาวอีสานอย่างแท้จริง

ศุภชัย เอี่ยมสุวรรณ...[และคนอื่นๆ]. (2553). 75 เทศกาล งานประเพณีทั่วไทย ที่คนไทยต้องไปสักครั้ง. กรุงเทพฯ:บ้านผู้นำ.

ภาพประกอบ : http://www.212cafe.com/freewebboard/user_board/987/picture/00126_0.jpg