สมุดไทยขาว: พรหมชาติ – White Samut Thai: Thai of Ancient astrology texts
ที่มา. จาก พรหมชาติ บ้านเสาไห้ (หน้าใน). ม.ป.ป., สมุดไทย เลขทะเบียน 2/2563: สมบัติเดิมของสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สมุดไทย เลขทะเบียน 2/2563
หมวด: โหราศาสตร์
ชื่อเอกสาร: พรหมชาติ บ้านเสาไห้
ลักษณะวัสดุที่ใช้บันทึก: สมุดไทยขาว
ขนาด: 36 x 11.5 x 2 เซนติเมตร
อักษร: ไทย, ธรรมล้านนา
ภาษา: ไทย
ชนิดลายมือ: หวัดแกมบรรจง และ บรรจง
เส้นอักษร: หมึกดำ และ หมึกน้ำเงิน
จำนวนหน้าที่บันทึก: หน้าต้น 34 หน้า หน้าปลาย 47 หน้า รวม 81 หน้า
ประวัติ/ที่มา: เป็นสมบัติเดิมของสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง
วันที่ลงทะเบียน: 11 กันยายน 2563
เรื่องย่อ: ดูวันฟูวันจม, ดูฤกษ์ยาม, ปลูกเรือน
ตรวจสอบโดย: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ธนโชติ เกียรติณภัทร อาจารย์ภาควิชาภาษาไทยและภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
Samut Thai, registration number 2/2563
Category: Astrology
Document name: Thai of Ancient astrology texts
Type of recording material: White Samut Thai
Size: 36 x 115 x 2 centimeters
Fonts: Thai
Language: Thai
Handwriting type: Cursive
Writing ink color: Black and Blue ink
Number of recorded pages: 34 front page, 47 back page, total 81 pages
History/Source: Original property of the Central Library, Ramkhamhaeng University
Registration date: September 11, 2020
Synopsis: Look at the full moon day, look at the auspicious time, build a house.
Reviewed by: Assistant Professor Thanachot Kiatnapat, Lecturer, Department of Thai and Oriental Languages, Faculty of Humanities, Ramkhamhaeng University
ที่มา. จาก พรหมชาติ บ้านเสาไห้ (หน้าใน), ม.ป.ป., สมุดไทย เลขทะเบียน 2/2563: สมบัติเดิมของสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ที่มา. จาก พรหมชาติ บ้านเสาไห้ (หน้าใน), ม.ป.ป., สมุดไทย เลขทะเบียน 2/2563: สมบัติเดิมของสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ที่มา. จาก พรหมชาติ บ้านเสาไห้ (หน้าใน), ม.ป.ป., สมุดไทย เลขทะเบียน 2/2563: สมบัติเดิมของสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
การศึกษาตำราพรหมชาติ
มุมมองโหราศาสตร์ผ่านสมุดไทย
ตำราพรหมชาติถือเป็นตำราโหราศาสตร์โบราณที่สืบทอดมาอย่างยาวนานในประเทศไทย เนื้อหาหลักของตำราครอบคลุมการพยากรณ์ดวงชะตา การคำนวณฤกษ์ยาม และการแนะนำเคล็ดวิธีต่าง ๆ ในการเสริมสิริมงคลและป้องกันเคราะห์ร้าย ความเชื่อในตำราพรหมชาติสะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของวัฒนธรรมพราหมณ์และพุทธศาสนาที่หลอมรวมในวิถีชีวิตไทย โดยตำราพรหมชาติเป็นแหล่งความรู้ทางโหราศาสตร์ที่สำคัญ ซึ่งมีการบันทึกผ่านสมุดไทยที่มีประวัติศาสตร์มายาวนาน โดยสมุดไทยเป็นรูปแบบหนึ่งของหนังสือในอดีตของไทย ที่ใช้บันทึกตำราเหล่านี้ เพื่อสืบทอดภูมิปัญญาและความเชื่อทางโหราศาสตร์ให้แก่คนรุ่นต่อมา
ตำราพรหมชาติ เป็นเรื่องทางโหรศาสตร์ไทยเป็นหลักสำคัญ โหราศาสตร์เป็นทั้ง ศาสตร์ (Sciences) และ ศิลป์ (Arts) กล่าวคือหลักการกฏเกณฑ์และวิชาการดั้งเดิมของโบราณาจารย์ทางโหรฯ ที่ถือว่าเป็นศาสตร์ เพราะเป็นหลักวิชาการ ที่ผู้ใดจะปฏิเสธหรือตัดทอนทิ้งไปทั้งหมดไม่ได้ ต้องรักษาและถ่ายทอดเพื่อเป็นมรดกสืบต่อไปให้คนรุ่นหลัง ส่วนการทำนายหรือการพยากรณ์ตามหลักวิชานั้น จะเรียกว่า ศิลป์ ผู้ใดจะมีวิธีการทำนายอย่างไร มีเทคนิคพิเศษเพียงไหนนั้นเป็นเรื่องของแต่ละบุคคล (ห้องโหรศรีมหาโพธิ์, 2517, หน้าสุนทรารัมภกถา)
อุระคินทร์ วิริยะบูรณะ (2510) ได้กล่าวไว้ใน “ พรหมชาติฉบับประจำบ้านดูด้วยตนเอง” ว่า ได้ค้นคว้าตำราต่างๆ ที่เกี่ยวข้องโหราศาสตร์ ไว้มากมายและได้แยกตำราออกเป็น 4 เรื่องด้วยกัน คือ (1) ประเภทเลข 7 ตัว หรือตำราต่างๆ ในพรหมชาติ (2) ประเภทเวทย์มนต์และคาถาต่างๆ (3) ประเภทยันต์ (4) ประเภทโหราศาสตร์ ใน “พรหมชาติ ฉบับหลวง ประจำบ้านดูด้วยตนเอง” นำเสนอความรู้ด้านโหราศาสตร์เชิงลึกในเรื่องของการพยากรณ์ลักษณะของบุคคลตามวันและเวลาที่เกิด ซึ่งถูกนำเสนอให้เข้าใจง่าย และเหมาะสำหรับการศึกษาและปฏิบัติด้วยตัวเอง โดยตำราเล่มนี้ได้รับการตีพิมพ์หลายครั้งและยังคงได้รับความนิยมในการศึกษา ใช้การพยากรณ์ที่เน้นการคำนวณตามวันเดือนปีเกิดและการดูดวงตามราศี ซึ่งผู้อ่านสามารถใช้ดูดวงและหาฤกษ์ดีในชีวิตประจำวันได้ง่ายขึ้น
ใน “ตำราพรหมชาติ ร.ศ. 120” ได้คงรูปแบบการคำนวณฤกษ์ยามตามแบบฉบับโบราณไว้ ซึ่งเหมาะสำหรับใช้ในพิธีมงคลต่าง ๆ เช่น การสร้างบ้าน การบวช และการแต่งงาน รวมถึงความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ใช้ในการเสริมดวงชะตา (โครงการศึกษาประวัติศาสตร์และภูมิปัญญาไทย, 2551)
ทั้งนี้การทำนายดวงชะตาจากตำราพรหมชาติยังคงเป็นศาสตร์ที่ถูกใช้เพื่อเสริมสร้างความเชื่อมั่นในชีวิต ทั้งในการวางแผนเพื่ออนาคตและการป้องกันเหตุร้าย โดยเชื่อว่าการเตรียมตัวและรู้จักวางแผนล่วงหน้าเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้ชีวิตดำเนินไปในทางที่ดี
นักศึกษาสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่
อ้างอิงข้อมูลจาก
โครงการศึกษาประวัติศาสตร์และภูมิปัญญาไทย. (2551). ตำราพรหมชาติ ร.ศ. 120 (พิมพ์ตามอักขระเดิม). กรุงเทพฯ : บันทึกสยาม.
พรหมชาติ บ้านเสาไห้. (ม.ป.ป.). (สมุดไทย เลขทะเบียน 2/2563). สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ห้องโหรศรีมหาโพธิ์. (2517). ตำราพรหมชาติประจำครอบครัวฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพฯ : ธรรมบรรณาคาร.
อุระคินทร์ วิริยะบูรณะ และคณะ. (2510). พรหมชาติ ฉบับหลวง ประจำบ้านดูด้วยตนเอง. พระนคร: คลังสังฆภัณฑ์.
ผู้เรียบเรียง: นายกฤษดา เรืองสถาน นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง
