สารสนเทศนิทรรศการทางการศึกษา คืออะไร ?
ถึงแม้ว่าหนังสือจะเป็นทรัพยากรสารสนเทศหลักที่นักศึกษาจะนึกถึงเป็นลำดับต้น ๆ เมื่อเข้ามาใช้บริการสำนักหอสมุดกลาง แต่สำนักหอสมุดกลางในปัจจุบันได้ปรับเปลี่ยนบทบาทและภาพลักษณ์ที่ช่วยส่งเสริมการเรียนรู้ของคนทุกกลุ่ม การบริหารจัดการพื้นที่ภายในสำนักฯ นอกจากการแบ่งสัดส่วนเพื่อจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศและพื้นที่สำหรับค้นคว้าแล้ว การจัดนิทรรศการเป็นอีกบทบาทหนึ่งที่ช่วยส่งเสริมการเรียนรู้ภายในสำนักฯ และช่วยสร้างความสนใจให้กับนักศึกษาได้ กล่าวได้ว่า การจัดนิทรรศการภายในสำนักหอสมุดกลาง มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้เป็นสื่อความรู้และประสบการณ์ โดยการนำทรัพยากรของห้องสมุดมาแปรรูปข้อมูลจากรูปแบบนามธรรมที่สามารถเข้าใจได้ยาก เช่น อักขระ ตำราเรียน หนังสือวิชาการ เอกสารวิชาการ ฯลฯ ให้เกิดความเข้าใจได้ง่ายมากขึ้นในรูปแบบรูปธรรม พร้อมนำเสนอให้ผู้ใช้บริการสามารถใช้บริการได้ อันเป็นอีกช่องทางหนึ่งในการประชาสัมพันธ์ชุดหนังสือของสำนักฯ ตลอดจนเป็นการกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้และต่อยอดไปสู่การค้นคว้าอย่างลึกซึ้งต่อไปในอนาคต ซึ่งนิทรรศการของสำนักฯ จะแตกต่างจากนิทรรศการอื่น ๆ เพราะเป็นการบูรณาการระหว่างสารสนเทศกับนิทรรศการทางการศึกษา เข้าด้วยกันเพื่อให้เป็นสื่อส่งเสริมการศึกษาที่สามารถสนับสนุนหลักสูตรการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยรามคำแหงและส่งเสริมการเข้าใช้ทรัพยากรห้องสมุดได้
ทั้งนี้สารสนเทศ หมายถึง ข้อมูลต่าง ๆ ที่ได้ผ่านการประมวลผลหรือสรุปผลด้วยวิธีการต่าง ๆ โดยปราศจากความลำเอียงหรืออคติ แล้วเก็บรวบรวมให้เกิดความเข้าใจง่ายในการรับรู้ของผู้ใช้ห้องสมุดและผู้สนใจทั่วไป (สำนักหอสมุดแห่งชาติ, 2552, หน้า 3-4) ส่วนนิทรรศการเป็นสื่อการสอนประเภทกิจกรรมที่เห็นเป็นรูปธรรม โดยการจัดนิทรรศการนั้นมีบทบาทและความสำคัญต่อการจัดการศึกษาตลอดมา เนื่องจากการจัดนิทรรศการนั้นเป็นสากล (ศุภชัย ตันศิริ, 2555, หน้า 1) นอกจากนี้นิทรรศการเป็นสื่อการสอนที่จัดแสดงเรื่องราวต่าง ๆ โดยอาศัยสื่อหลายประเภท ได้แก่ ข้อความ รูปภาพ วัสดุกราฟิก วัสดุสามมิติ อุปกรณ์ การสาธิต การทดลอง หรือการแสดง (ตวงแสง ณ นคร และศยามน อินสะอาด, 2558, หน้า 152)
ดังนั้นนิทรรศการจึงเป็นสื่อการศึกษาที่สามารถทำให้นักศึกษาเรียนรู้ผ่านโสตประสาททั้ง 5 ได้ คือ การเห็น การได้ยิน การลิ้มรส การได้กลิ่น การถูกต้องสัมผัสนั้นเอง ดังนั้น “สารสนเทศนิทรรศการทางการศึกษา” ของสำนักหอสมุดกลาง จึงหมายถึง สื่อส่งเสริมการศึกษาที่นำข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเรียนการสอนตามหลักสูตรการศึกษาของมหาวิทยาลัยรามคำแหง มาศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์ สังเคราะห์ ประมวลผลหรือสรุปผล โดยปราศจากความลำเอียงหรืออคติ แล้วรวบรวมให้เกิดความเข้าใจได้ง่ายยิ่งขึ้น และนำเสนอด้วยสื่อการสอนประเภทกิจกรรม รูปแบบนิทรรศการ ที่สามารถศึกษาผ่านโสตประสาททั้ง 5 ได้ ส่งเสริมให้นักศึกษามีความรู้ความเข้าใจในการเรียนที่มากยิ่งขึ้นได้ ซึ่งนักศึกษาสามารถเข้าใช้บริการได้ที่ มหาวิทยาลัยรามคำแหง (หัวหมาก) สำนักหอสมุดกลาง ห้องจัดแสดงนิทรรศการ อาคาร 3 ชั้น 4 ในวันและเวลาราชการหรือรูปแบบนิทรรศการออนไลน์ ได้ที่ https://www.lib.ru.ac.th/onlineexhibition/
อ้างอิงข้อมูลจาก :
สำนักหอสมุดแห่งชาติ. (2552). เทคนิคการให้บริการทรัพยากรสารสนเทศ ประเภทสื่อสิ่งพิมพ์. กรุงเทพ: สำนักหอสมุดแห่งชาติ.
ศุภชัย ตันศิริ. (2555). การจัดนิทรรศการทางการศึกษา. กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ตวงแสง ณ นคร และศยามน อินสะอาด. (2558). การใช้สื่อการเรียนรู้. กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ผู้เรียบเรียง: นายกฤษดา เรืองสถาน นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง
