สมุดไทยขาว: ประถม ก กา – White Samut Thai: Pratom Koh Ka

สมุดไทย เลขทะเบียน 1/2563
ชื่อผู้แต่ง: พระเทพโมลี (ผึ้ง)
หมวด: อักษรศาสตร์
หมู่: ตำรา
ชื่อเอกสาร: ประถม ก กา, สุภาษิต
ลักษณะวัสดุที่ใช้บันทึก: สมุดไทยขาว
ขนาด: 12.5 x 34.5 x 3 เซนติเมตร
อักษร: ไทย
ภาษา: ไทย
ชนิดลายมือ: บรรจง
เส้นอักษร: หมึกดำ
จำนวนหน้าที่บันทึก: หน้าต้น 71 หน้า หน้าปลาย 31 หน้า รวม 102 หน้า
จำนวนหน้าที่บันทึก: หน้าละ 5 บรรทัด
ประวัติ/ที่มา: เป็นสมบัติเดิมของสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง
วันที่ลงทะเบียน: 11 กันยายน 2563
เรื่องย่อ: ประถม ก กา และ สุภาษิต
ตรวจสอบโดย: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ธนโชติ เกียรติณภัทร อาจารย์ภาควิชาภาษาไทยและภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
Samut Thai, registration number 1/2563
Author: Phra Thepmoli (Phueng)
Category: Literature
Group: Textbook
Document name: Pratom Koh Ka
Type of recording material: White Samut Thai
Size: 12.5 x 34.5 x 3 centimeters
Fonts: Thai
Language: Thai
Handwriting type: Cursive
Writing ink color: Black ink
Number of recorded pages: 71 front page, 31 back page, total 102 pages
Lines per page: 5 lines per page
History/Source: Original property of the Central Library, Ramkhamhaeng University
Registration date: September 11, 2020
Synopsis: Pratom Koh Ka and Proverbs
Reviewed by: Assistant Professor Thanachot Kiatnapat, Lecturer, Department of Thai and Oriental Languages, Faculty of Humanities, Ramkhamhaeng University
ประถม ก กา (Pratom Koh Ka)
หนังสือประถม ก กา ไม่ปรากฎหลักฐานว่าใครเป็นผู้แต่งและแต่งขึ้นในสมัยใด ตามที่ปรากฎในหนังสือประวัติกระทรวงศึกษาธิการว่า แบบเรียนภาษาไทยเล่มแรกก็คือหนังสือ “จินดามณี” แบบเรียนถัดมาก็คือ “ประถม ก กา” แบบเรียนเล่มที่สามก็คือ “ประถมมาลา” ซึ่งแบบเรียนประถม ก กา เป็นหนังสือแบบเรียนที่ใช้ในการเรียนการสอนมาก่อนแบบเรียน “มูลบทบรรพกิจ” สันนิษฐานว่าการเรียนเขียนอ่านด้วยแบบเรียน ประถม ก กา น่าจะสืบเนื่องมาจากสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย และได้สืบต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น (ธวัช ปุณโณทก, 2542, หน้า 73) และสันนิษฐานว่าวิธีการแต่งคาดว่าจะนำหนังสือจินดามณีมาปรับปรุงแก้ไขให้ง่ายขึ้น และมีบทฝึกอ่านผูกเนื้อเรื่องอบรมสั่งสอนผู้เรียนเช่นเดียวกับจินดามณี มีการแต่งประพันธ์ประกอบเรื่อง เพื่อช่วยให้การอ่านแตกฉาน เนื่องด้วยการศึกษาสมัยก่อนนิยมสอนหนังสือกันตามวัด เพราะพระภิกษุจะเป็นผู้สอน ผู้ที่มีโอกาสได้เรียนจึงเป็นเด็กผู้ชาย (พระเทพโมฬี และพระอมราภิลักขิตม 2513, หน้า 1-2) และระบบการเรียนการสอนในสำนักเรียนตามพระอารามต่าง ๆ จะประกอบด้วย (1) ประถม ก กา (2) สุบินกุมาร (3) ปฐมมาลา (4) ประถมจินดามณี เล่ม 4 และ (5) ประถมจินดามณี เล่ม 2 (กรมศิลปากร, 2562, หน้า 175)
นักศึกษาสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่
อ้างอิงข้อมูลจาก
กรมศิลปากร. (2562). จินดามณี เล่ม 2 ประถม ก กา มณีจินดา และ ประถมมาลา. กรุงเทพมหานคร: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
ธวัช ปุณโณทก. (2542). วิวัฒนาการหนังสือแบบเรียนภาษาไทย (Developtment of Thai Textbooks)TH245. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
พระเทพโมฬี และพระอมราภิลักขิต. (2513). ประถม ก กา ประถม ก กาหัดอ่าน ปฐมมาลา และอักษรนิติแบบเรียนหนังสือไทย. พระนคร: โอเดียนการพิมพ์.
ผู้เรียบเรียง: นายกฤษดา เรืองสถาน นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง
