สนเทศน่ารู้ :: ชา (Tea)

 ลักษณะทั่วไป


1.ช่อดอก 2.ผล 3. ยอด

รูปภาพ  จาก Prosea 16 พืชที่ให้สารกระตุ้น(หน้า 68) Camellia sinensis(L.) Kuntze.
ไม้พุ่มไม่ผลัดใบ  มีหลายลำต้น สูงถึง 3 ม.(var. Sinensis) หรือไม้ต้นสูงถึง 10-15 ม.  มีลำต้นหลักเพียงลำต้นเดียว (var.assamica) ในแปลงปลูกมีการตัดแต่งให้มีการเจริญเติบโตเป็นพุ่ม แผ่กว้างสูง 1-1.5 ม. มีระบบรากแก้ว และรากแขนง แข็งแรงทำให้มีรากที่ทำหน้าที่หาอาหารหนาแน่น ในชั้นดินบนในระดับความลึก 50-75 ซม. รากหาอาหารทำงานร่วมกับเชื้อราไมคอร์ไรซา ที่อาศัยอยู่ในราก โดยไม่มีรากขนอ่อน ปลายยอดของกิ่งแขนงมีจนละเอียดปกคลุม ใบเรียงสลับ ก้านใบสั้น ใบรูปใบหอกแกมรูปไข่กลับขนาด 4-30 ซม.x 1.5-10 ซม. ขอบใบจักเป็นซี่เลื่อย ปลายใบมน  ส่วนปลายใบเป็นยอดแหลมตรงขึ้นไปสั้นๆ  ไปจนถึงปลายใบเรียวแหลม ใบอ่อนมีขนละเอียด ปกคลุมด้านล่างของใบเล็กน้อย มีรูหายใจเฉพาะบนผิวใบด้านล่าง มีเซลสโตนในมีโซฟีลล์และผลึกของแคลเซียมออกซาเลตในโฟลเอ็มของก้านใบ

ใน var.sinensis ใบหนาและเหนียว ปกติมีลักษณะแข็งตั้งตรง ใบเรียวแคบ ปกติยาวไม่เกิน 10 ซม. สีเขียวเข้ม แผ่นใบเรียว และเส้นใบตามขอบใบ เห็นไม่ชัด

ใน var.assamica  ลักษณะใบบางเหนียว อยู่ในแนวราบหรือห้อยลง ลักษณะใบกว้างและยาวกว่า (ยาว 15-20 ซม.) สีเขียวอ่อนกว่าและเป็นมัน ผิวใบด้านบน หยิกย่น และเส้นใบในส่วนขอบใบเห็นชัดเจน

ออกดอกตามซอกใบ ดอกเดี่ยวหรือเป็นกระจุก 2-4 ซม. มีกลิ่นหอมมากก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยง 5-7 กลีบ ติดทน กลีบดอก 5-7 กลีบ รูปไข่กลับ ลักษณะโค้งงอเว้าเข้า สีขาวหรือสีชมพูอ่อน โรนกลีบเชื่อมติดกันเล็กน้อย เกสรเพศผู้ 100-300 อัน อับเรณูสีเหลืองมี 2 ช่อง ก้านเกสรเพศ ผู้รอบนอกเชื่อมติดกันตรงส่วนโคนและติดกับกลีบดอก ก้านเกสรเพศผู้ด้านในอยู่แยกเป็นอิสระ รังไข่มี 3-5 ช่อง รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ แต่ละช่องมีออวุล 4-6 อันและก้านเกสรเพศเมีย 3-5 อันอยู่แยกเป็นอิสระ(var.sinensis) หรือเชื่อมติดกันเป็นบางส่วน (var.assamica) ปลายยอดเกสรเพศเมียมีลักษณะเป็นพู ผลเป็นแคปซูลรูปค่อนข้างกลม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5-2 ซม. ผนังผลหนาและแข็ง สีเขียวแกมน้ำตาบแกติมี 3 พู มี 3 ช่องแต่ละช่องมี 1-2 เมล็ด เมล็ดกลมหรือมีด้านแบน 1 ด้าน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1-1.5 ซม.  เปลือกเมล็ดสีน้ำตาลอ่อน แข็ง  ผนังออวุลมีลักษณะบางคล้ายกระดาษ ไม่มีเอ็นโดสเปิร์ม ใบเลี้ยงหนา มีน้ำมันสูง เอ็มบริโอตรง การงอกของเมล็ดชูใบเลี้ยงขึ้นเหนือผิวดิน

ที่มา: คัดลอกจาก PROSEA ทรัพยากรพืชในภูมิภาค เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 16 พืชที่ให้สารกระตุ้น. 2001
          พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ชวนพิมพ์.

สาระ..ชา | ข้อมูลชาทางพฤกษศาสตร์ สภาพนิเวศและเขตกรรม | ชาเกี่ยวกับศิลปวัฒธรรมและประเพณี | บทความเกี่ยวกับชา

สนเทศน่ารู้ เรื่องชา ขึ้นด้านบน



ปรับปรุงล่าสุด : 10 มิถุนายน 2553 16:21:54 น.