พระบรมราโชวาท พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ
ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ของมหาวิทยาลัยรามคำแหง

 
 

รุ่นที่ ๑ พ.ศ.๒๕๑๘  ณ อาคารสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง

วันพุธที่ ๒๖ พฤศจิกายน 
... มหาวิทยาลัยรามคำแหงมีจุดมุ่งหมายประการหนึ่ง ที่จะอำนวยประโยชน์ในด้านสนับสนุนส่งเสริมบุคคลทั่วไป ... 
วันพฤหัสบดีที่ ๒๗ พฤศจิกายน 
... ผู้ปรารถนาความสำเร็จที่แท้จริงจะต้องมุ่งหมายแต่เฉพาะผลที่เป็นคุณประโยชน์ และจะต้องอุตสาหะ พยายาม ...
 

รุ่นที่ ๒ พ.ศ.๒๕๒๐  ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร 

วันจันทร์ที่ ๑๙ ธันวาคม 
... ต้องมีจิตใจเข้มแข็ง ในการระมัดระวังบังคับตนเอง รู้จักข่มใจ รู้จักบังคับควบคุมตัวเอง และจะต้องมีความอุตสาหะ พยายาม อย่างมาก ... 
วันอังคารที่ ๒๐ ธันวาคม 
... ผู้ที่เรียนสำเร็จได้ จึงต้องเป็นผู้มีวินัยควบคุมบังคับตนเองอย่างเข้มงวด  อิสรภาพกับวินัยนั้นเป็นของที่จะต้องใช้ควบคู่กันเสมอ เพื่อควบคุมกัน มิฉะนั้น การทำตามใจตัวเองอย่างอิสระ จะทำให้เสียประโยชน์และเกิดความเสียหาย ...
วันพุธที่ ๒๑ ธันวาคม 
... การทำประโยชน์ให้แก่ประเทศชาติ การที่บุคคลจะทำสำเร็จได้จำเป็นจะต้องเข้าใจถึงความสำคัญ ของประโยชน์ส่วนรวมแจ้งชัดก่อน จึงจะทราบชัดถึงวิถีทางที่จะสร้างสรรค์ประโยชน์ของชาติ ให้สำเร็จได้ ...
วันพฤหัสบดีที่ ๒๒ ธันวาคม 
... การสร้างความสำเร็จในกิจการงานทุกอย่าง ทุกระดับ รวมทั้งความสำเร็จในชีวิตของแต่ละคนด้วยนั้น ต้องอาศัยปัจจัยสำคัญประกอบกันถึงสามส่วน ได้แก่ ความรู้และความชำนิชำนาญทางวิชาการ, ความละเอียดถี่ถ้วน ความตั้งใจ และความอุตสาหะ พยายาม, สติความระลึกรู้ตัวและปัญญาความรู้ชัด ... 
 

รุ่นที่ ๓ พ.ศ.๒๕๒๑  ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร

วันพฤหัสบดีที่ ๒๖ ตุลาคม 
... ความคิดเป็นตัวนำวิชา ... การคิดให้เจริญจึงต้องมีหลักอาศัย เมื่อคิดเรื่องใดสิ่งใด จะต้องเป็นความคิดที่กระจ่างแจ่มใส มันคงอยู่ในความถูกต้องเที่ยงตรงตามเหตุผลและคุณธรรม อันจัดเป็นปัญญา ...
วันศุกร์ที่ ๒๗ ตุลาคม
... ความคิดอ่านที่เป็นปัญญา จำเป็นต้องฝึกหัดปฏิบัติอยู่เสมอเป็นประจำในทุกกรณี จึงจะมั่นคงแข็งแรง ...
วันเสาร์ที่ ๒๘ ตุลาคม 
... ผู้ที่มีปัญญาสามารถจะทำการงานสำคัญๆ ให้เป็นหลักเป็นกำลังของบ้านเมืองต่อไปได้นั้น จะต้องเป็นผู้ที่หนักแน่นในสัจจะ ตระหนักแน่ในการสละ คือ สละเพื่อประโยชน์ส่วนรวม ประการหนึ่ง กับสละละความคิดจิตใจอันต่ำทราม อีกประการหนึ่ง ...
  

รุ่นที่ ๔ พ.ศ.๒๕๒๒  ณ อาคารสวนอัมพร 

วันอาทิตย์ที่ ๙ ธันวาคม 
... การปฏิบัติกิจการงานให้สำเร็จลุล่วงได้ดีนั้น บุคคลจำเป็นต้องมี "กำลัง" ... กำลังสำคัญอย่างแรกคือ กำลังศรัทธา ...
วันจันทร์ที่ ๑๐ ธันวาคม 
... กำลังที่สองต่อมา คือกำลังความเพียร ซึ่งเป็นผลประการหนึ่งที่เกิดมาตามต่อจากศรัทธา ...
วันอังคารที่ ๑๑ ธันวาคม 
... ศรัทธา เป็นกำลังกระตุ้นเตือนให้เกิดความกระตือรือร้น ... ความอุตสาหะ พากเพียร เป็นกำลังกำจัดอุปสรรคและนำส่งให้ก้าวหน้า ... กำลังสำคัญต่อมาอย่างหนึ่งคือ กำลังสติ ... และกำลังความตั้งใจ ...
วันพุธที่ ๑๒ ธันวาคม 
... กำลังปัญญา ความรู้ชัดซึ่งเป็นกำลังสำคัญสำหรับพิจารณาวินิจฉัยตัดสินปัญหา และเรื่องราวต่างๆ ที่จะต้องผ่านพบ ...
วันพฤหัสบดีที่ ๑๓ ธันวาคม 
... คุณธรรมกำลังทั้ง ๕ ประการนี้ ต่างเป็นเหตุเป็นผลต่อเนื่องอาศัยกันและเกื้อกูลส่งเสริมซึ่งกันและกันอยู่ทั้งหมด ... จงศึกษาพิจารณาให้ถ่องแท้ถึงความประชุมพร้อมนี้ ...
 

รุ่นที่ ๕ พ.ศ.๒๕๒๔  ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร

วันพุธที่ ๑๑ มีนาคม 
... การทำงานสร้างชื่อเสียงและความเจริญมั่นคงนี้ นอกจากจะอาศัยความรู้ความสามารถในวิชาการแล้ว ยังต้องอาศัยจิตใจสุจริตมุ่งมั่นในความสำเร็จ เป็นรากฐานที่ดีรองรับ และต้องมีกุศโลบาย หรือวิธีการอันแยบคายในการปฏิบัติงาน ประกอบพร้อมกันด้วย ...
วันพฤหัสบดีที่ ๑๒ มีนาคม 
... วิธีปฏิบัติงานโดยแยบคาย ข้อแรก ต้องสร้างศรัทธาความเชื่อมั่นอย่างถูกต้องให้มีขึ้นก่อน เมื่อศรัทธาเกิดขึ้นแล้ว ย่อมน้อมนำฉันทะ ความพอใจ ความกระตือรือร้น ความพากเพียรขวนขวาย  ตลอดจนความฉลาดริเริ่มให้เกิดขึ้น เกื้อกูลกันอย่างพร้อมเพรียง ...
วันศุกร์ที่ ๑๓ มีนาคม 
... กุศโลบายประการที่สอง คือต้องไม่ประมาทในปัญญาตนเอง และไม่ประมาทในปัญญาผู้อื่น ...
วันเสาร์ที่ ๑๔ มีนาคม 
... อุบายอันแยบคายของการทำงานอีกประการหนึ่ง คือการรักษาความจริงใจ ทั้งความจริงใจต่อผู้อื่นและความจริงใจต่อตนเอง ...
วันจันทร์ที่ ๑๖ มีนาคม 
... กุศโลบายอีกข้อหนึ่ง คือ การเพียรพยายามกำจัดความคิดจิตใจที่ต่ำทรามเสียจากตน ท่านจึงสอนให้สังวรระวังใจของตนให้ดี อย่าให้ความชั่วเกิดขึ้น และหากเกิดขึ้นแล้วให้กำจัดเสียทันที  นอกจากนี้ก็ต้องฝึกหัดบำรุงใจให้เข้มแข็งและประณีตขึ้น เพื่อรับเอาความดี ซึ่งเป็นปัจจัยที่จะช่วยให้ก้าวถึงความสุขและความเจริญมั่นคง ... 
วันอังคารที่ ๑๗ มีนาคม 
... กุศโลบายที่สำคัญอีกข้อหนึ่ง คือ การรู้จักสงบใจ คือ บังคับใจให้หยุดคิดเรื่องที่กำลังคิดและกำลังทำให้ฟุ้งซ่าน หรือสับสนอยู่นั้นเสียชั่วขณะ เมื่อหยุดคิดสับสนได้ ก็จะอำนวยโอกาสอันประเสริฐให้สติความระลึกรู้และปัญญาความเฉลียวฉลาด กลับคืนมาใหม่ ช่วยให้ใจแจ่มใส หนักแน่น เข้มแข็ง ...
วันพุธที่ ๑๘ มีนาคม  
... การทำงานสร้างเกียรติยศชื่อเสียงและความเจริญก้าวหน้า นอกจากจะต้องใช้วิชาความรู้ที่ดีแล้ว จะต้องมีจิตใจที่มั่นคงในสุจริต มุ่งมั่นต่อความสำเร็จ เป็นรากฐานรองรับ  กับต้องอาศัยกุศโลบายในการประพฤติปฏิบัติเข้าประกอบด้วย อีกห้าประการ ...
 

รุ่นที่ ๖ พ.ศ.๒๕๒๔  ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร

วันอังคารที่ ๒๒ ธันวาคม 
... นับแต่บัดนี้ไป บัณฑิตมีภาระรับผิดชอบสูงและหนักแน่นยิ่งขึ้นตามภูมิความรู้  สมควรและจำเป็นที่สุดที่จะต้อง ใช้วิชาความสามารถที่มี สร้างสรรค์ความเจริญ ความดีงาม ด้วยความตั้งใจขวนขวายและอุตสาหะ พยายาม ให้เกิดประโยชน์แก่ตนแก่ส่วนรวมและแก่ประเทศชาติ ให้สมควรกับวิทยฐานะและความรับผิดชอบที่มีเพิ่มเติมขึ้น ...
วันพุธที่ ๒๓ ธันวาคม
... การจะทำงานให้ได้ผลเป็นประโยชน์เป็นความถูกต้องแต่ทางเดียว โดยไม่ให้มีโทษเสียหายนั้น จำเป็นต้องอาศัยปัญญา เป็นเครื่องชี้ชัดตัดสิน ผู้หวังความเจริญและความมั่นคงสวัสดี จึงควรอบรมฝึกฝนปัญญาให้เกิดขึ้นในตัว ด้วยการสำรวมระวัง ตั้งตัวอยู่ในระเบียบอันดีงาม และตั้งใจให้มั่นคงเป็นกลาง ไม่ปล่อยให้อคติต่างๆ เข้าครอบงำ ...
วันพฤหัสบดีที่ ๒๔ ธันวาคม
... ความสำเร็จอันดีงามในการกระทำทุกอย่างนั้นยังต้องอาศัยกำลังแห่งคุณธรรมสำคัญประกอบเกื้อกูลด้วยอย่างน้อย อีกสองประการ คือ ความตั้งใจจริงที่จะทำให้จนสำเร็จ และความมีสติรอบคอบ ...
วันศุกร์ที่ ๒๕ ธันวาคม
... การพัฒนาสร้างเสริมกิจการงานใดๆ ให้เจริญก้าวหน้าไปจนบรรลุเป้าหมายที่ประสงค์นั้น จำเป็นต้องเริ่มต้น จากพื้นฐานของกิจการนั้นก่อน ...
วันเสาร์ที่ ๒๖ ธันวาคม 
... สรุปสาระ ถึงเรื่องการปฏิบัติงานเพื่อสร้างสรรค์ความเจริญมั่นคงของแต่ละคนและของประเทศชาติ ข้อแรก หน้าที่ความรับผิดชอบของบัณฑิต ข้อที่สอง การทำงานให้ได้ผลเป็นประโยชน์และเป็นความถูกต้อง ต้องอาศัยปัญญา พร้อมทั้งต้องมีความตั้งใจจริง และความมีสติรอบคอบระมัดระวัง ข้อที่สาม การพัฒนางานสู่จุดหมายใดๆ จำเป็นต้องเริ่มจากพื้นฐาน ...
  

ปรับปรุงล่าสุด : 08 ธันวาคม 2549 10:19:27 น.