Description

การเปิดโอกาสให้ผู้ที่เรียนจบปริญญาตรีทุกสาขาสามารถเรียนต่อพยาบาลได้ ภายใน 2 ปี 6 เดือน จึงเป็นทางออกหนึ่งในการแก้ปัญหาความขาดแคลนพยาบาลได้

ดร.ณัทกวี ศิริรัตน์

การขาดแคลนแพทย์และพยาบาลของภาครัฐ เป็นเรื่องที่รัฐบาลทุกยุคทุกสมัยพยายามแก้ปัญหากันมาโดยตลอด เพื่อให้การผลิตและกระจายบุคลากรอย่างเหมาะสม เพราะหากบุคลากรไม่เพียงพอและทำงานหนักจนเกินไป จะกระทบต่อระบบบริการสาธารณสุขและการให้บริการประชาชนได้ จึงจำเป็นต้องเพิ่มกำลังการผลิตโดยเฉพาะพยาบาลซึ่งเป็นผู้ช่วยที่ดีของแพทย์ ทั้งนี้ผลสำรวจกระทรวงสาธารณสุขพบว่าในปี 2561-2570 ควรรับพยาบาลวิชาชีพเข้าทำงานอย่างน้อย 39,922 คน หรือเฉลี่ยประมาณ 3,992 คนต่อปี ขณะที่พยาบาลวิชาชีพทยอยเข้าสู่วัยเกษียณอายุ 15-20% ต่อปี คาดว่าในระยะเวลาอีกประมาณ 5-10 ปีข้างหน้า จะมีความต้องการใช้พยาบาลวิชาชีพทั่วประเทศรวมจำนวนทั้งสิ้นกว่า 50,000 คน เลยทีเดียว

แม้ว่า "พยาบาล" จะเป็นวิชาชีพที่ได้รับความนิยมและมียอดผู้ที่ต้องการเข้าสู่วิชาชีพนี้สูง ทว่ามีสถาบันการศึกษาที่สภาการพยาบาลให้การรับรอง หลักสูตรเพียง 102 สถาบัน (ข้อมูล ณ 22 เม.ย.2567) โดยมี 93 สถาบันที่มีผู้สำเร็จการศึกษาแล้ว ส่วนอีก 9 สถาบันที่ยังไม่มีผู้สำเร็จการศึกษา ทำให้ "พยาบาล" ที่เข้าสู่ระบบ ไม่เพียงพอต่อความต้องการทั้งในและต่างประเทศ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง จึงจัดตั้งขึ้นเพื่อผลิตและแก้ไขปัญหาการขาดแคลน และเป็นเรื่องเร่งด่วนที่ต้องเร่งแก้ไข การผลิตพยาบาลให้เพียงพอต่อความต้องการ ของประเทศ โดยมีศูนย์การเรียนรู้ฝึกทักษะ ทางการพยาบาล และ SIMULATION SMART CRNTER เป็นสถานที่จัดการเรียนการสอนและฝึกทดลองปฏิบัติทักษะทางการพยาบาลจริงในห้องเรียนที่อาคารสองแคว 2 วิทยาเขตบางนา และฝึกปฏิบัติในสถานพยาบาลในพื้นที่ จ.นนทบุรี จ.สมุทรปราการ และ จ.นครนายก ซึ่งภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567 รับนักศึกษารุ่นแรก 100 คน

"ดร.ณัทกวี ศิริรัตน์" คณบดี คณะพยาบาลศาสตร์ ม.รามคำแหง ให้สัมภาษณ์ "กรุงเทพธุรกิจ" ว่าพยาบาลเป็นวิชาชีพที่ได้รับความสนใจมาก รุ่นแรกที่เปิดรับมีนักศึกษาสมัครถึง 700 คน ภายในหนึ่งสัปดาห์ที่รับสมัคร แต่รับได้เพียง 100 คน ตามเกณฑ์ที่สภาการพยาบาลกำหนดให้มีอาจารย์ต่อนักศึกษา 1 ต่อ 8 คน เพื่อให้สามารถจัดการเรียนการสอนให้มีคุณภาพ คาดว่ารุ่น 2 ที่จะเปิดรับเดือน ต.ค. ที่จะถึงนี้ จะมีนักศึกษาสนใจมาสมัครถึง 1,000 คน เพราะมีเวลาหนึ่งเดือน

ไม่จบสายวิทย์-สอบเทียบมาเรียนได้

โดยนักศึกษาที่มีภูมิลำเนาจากภาค ตะวันออกเฉียงเหนือสมัครมากที่สุด รองลงมา คือภาคเหนือ ภาคใต้ และภาคกลาง การคัดเลือกใช้วิธีสอบสัมภาษณ์ เน้นที่บุคลิกภาพและทัศนคติที่ดีต่อวิชาชีพพยาบาล 40% เพราะต้อง ดูแลผู้ป่วย ความรู้ด้านสุขภาพ 30% ทักษะการตัดสินใจและการแก้ไขเฉพาะหน้า 10% พิจารณาเกรดเฉลี่ยสะสม 20% และมีการทดสอบทางด้านสุขภาพจิตด้วย

"ผู้ที่มาเรียนจะมีทั้งผู้ช่วยพยาบาลจากศิริราช และนักเรียนม.ปลาย มาจากทั่วประเทศ บางคนสอบเทียบมาก็มี ซึ่งมีทั้งเกรดเฉลี่ย 3.5 ไปจนถึง 3.9 บางคน มีทักษะภาษาอังกฤษดี และบุคลิกดีมาก ประมาณ 41% กู้กองทุนกยศ. ที่ให้กู้ประมาณ 90,000 บาท ผู้ปกครองจ่ายเพิ่มอีก 50,000 บาทต่อปี เรียนจบทำงาน 1 ปีก็คืนทุนแล้ว ถือว่าเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าได้ช่วยเหลือประเทศชาติและยังมีรายได้ดีอีกด้วย"

คณบดีคณะพยาบาลศาสตร์ ม.รามคำแหง ยังกล่าวอีกว่าความขาดแคลนพยาบาล ไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยเท่านั้น แต่เกิดขึ้นทั่วโลก หลายประเทศให้ความสนใจพยาบาลของไทยมาก เพราะมีบุคลิกภาพและอัธยาศัยดี ไม่ว่าจะเป็น ยุโรป สหรัฐ จีน ญี่ปุ่น เยอรมนี โดยเฉพาะเยอรมนีขาดแคลนพยาบาลประมาณ 10,000 คน โดยวันที่ 11 ก.ย. จะมีการหารือในรายละเอียดว่าจะร่วมมือกันได้อย่างไรในอนาคต

"อาจจะมีการหารือกันว่าจะให้ทุนนักศึกษาขณะที่เรียนอยู่ที่รามคำแหง และไปทำงานที่เยอรมนี ซึ่งจะได้รับ ค่าตอบแทนเดือนละ 250,000 บาท ถ้าสามารถสื่อสารภาษาเยอรมันได้ จะเพิ่มเป็น 350,000 บาท"

เปิดหลักสูตร ป.ตรี เรียน 2 ปีครึ่ง

ทั้งนี้ปัจจุบันกำลังการผลิตพยาบาลทุกสถาบันรวมกันอยู่ที่ประมาณ 8,000 คน/ต่อปี ขณะที่ความต้องการอยู่ 15,000 คน/ต่อปี การเปิดโอกาสให้ผู้ที่เรียนจบปริญญาตรีทุกสาขาสามารถเรียนต่อพยาบาลได้ภายใน 2 ปี 6 เดือน จึงเป็นทางออกหนึ่งในการแก้ปัญหาความขาดแคลนพยาบาลได้ โดยจะเปิดรับในปีการศึกษา 2568 ที่จะถึงนี้ เพื่อเป็นการรองรับสังคมผู้สูงอายุด้วยการเปิดหลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล 1 ปี และ หลักสูตรบริบาลผู้สูงอายุ 6 เดือน และมีแผนปรับปรุงอาคารเก่าที่อยู่ตรงข้าม ศูนย์การเรียนรู้ฝึกทักษะทางการพยาบาล ที่วิทยาเขตบางนา ให้เป็นศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ อีกด้วย ซึ่งผู้สูงอายุส่วนใหญ่จะมีปัญหากล้ามเนื้อเส้นเอ็น กระดูกและข้อ กลุ่มโรคระบบทางเดินหายใจ และกลุ่มโรคหัวใจและหลอดเลือด นอกจากนี้ ผู้สูงอายุยังมีแนวโน้มพิการมากขึ้น ที่พบมาก คือ สายตาเลือนรางทั้งสองข้าง หูตึงสองข้าง และอัมพฤกษ์ การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุจึงเป็นปัญหาสำคัญที่รัฐจะต้องดำเนินการเตรียมรับมือในการบริหารจัดการ

"โครงการสร้างศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ จะเป็นทั้งสถานที่เรียนและฝึกภาคปฏิบัติของผู้ที่มาเรียนหลักสูตรผู้ช่วยพยาบาลและหลักสูตรบริบาลผู้สูงอายุไปในตัวด้วย โดยมีอาจารย์ผู้สอนคณะพยาบาลศาสตร์ดูแล นอกจากจะช่วยบรรเทาปัญหาการขาดแคลนบุคลากรได้แล้ว ยังสร้างรายได้ ให้กับคณะพยาบาลศาสตร์ทำให้ เลี้ยงตัวเองได้สามารถคืนทุนได้ในปีที่ 3 และเป็นการเตรียมการรองรับการเปิดคณะแพทย์ในปี 2570 อีกด้วย"

ทั้งนี้คณะพยาบาลศาสตร์ ม.รามคำแหง ได้รับการรับรองหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต (หลักสูตรใหม่ พ.ศ. 2567) จากสภาการพยาบาลโดยมีโรงเรียนพยาบาลรามาธิบดีเป็นสถาบันพี่เลี้ยง จัดการศึกษาแบบมุ่งผลลัพธ์ (Outcome-Based Education) เป็นไปตามมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา 2565 มาตรฐานระดับหลักสูตรตามเกณฑ์เครือข่ายมหาวิทยาลัยอาเซียน (ASEAN University Network Quality Assurance: AUN - QA) และข้อบังคับของสภาการพยาบาล ว่าด้วยการให้ความเห็นชอบหลักสูตรการศึกษาวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ระดับวิชาชีพ 2563 จัดการศึกษาจำนวน 120 หน่วยกิต ผู้สำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่ามัธยมศึกษาตอนปลาย หรือเทียบเท่า (เรียน 4 ปี) ค่าใช้จ่ายตลอดหลักสูตร จำนวน 560,000 บาท

ทั้งนี้ "ดร.ณัทกวี" ยังเป็นผู้ก่อตั้งและเป็นคณบดีคนแรกของคณะพยาบาลศาสตร์ อีกหลายแห่งไม่ว่าจะเป็นคณะพยาบาลศาสตร์ มรภ.อุตรดิตถ์/คณะพยาบาลศาสตร์ มรภ.พิบูลสงคราม/คณะพยาบาลศาสตร์ มรภ.เพชรบุรี/คณะพยาบาลศาสตร์ มรภ. รำไพพรรณี ผู้อำนวยการวิทยาลัย วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์ และ รองผู้อำนวยการ วิทยาลัยพยาบาล บรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี และวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีศรีธัญญา และยังเป็นผู้จัดตั้งศูนย์ดูแลสุขภาพเด็กเล็กและศูนย์ผู้สูงอายุ คลินิกการแพทย์แผนไทย และคลินิกแพทย์แผนปัจจุบัน คณะพยาบาลศาสตร์ มรภ. เพชรบุรี ที่สร้างรายได้ มาจนทุกวันนี้

สธ.ให้ทุน 'ผู้ช่วยพยาบาล' จังหวัดละ 60 คน

"สมศักดิ์ เทพสุทิน" รมว.สาธารณสุข ให้สัมภาษณ์ภายหลังเป็นประธานการประชุมผู้บริหารระดับสูงกระทรวงสาธารณสุขว่า ที่ประชุมได้มีการรายงานแผนการผลิตผู้ช่วยพยาบาล โดยจะรับผู้เรียนในพื้นที่ 60 คน/จังหวัด ค่าเรียน 50,000 บาทต่อคน เป็นการให้ทุนเรียนรวมถึงจะอัปเกรดผู้ช่วยเหลือคนไข้ ที่มีคุณสมบัติ เช่น วุฒิการศึกษา ม.6 ให้เป็นผู้ช่วยพยาบาล โดยให้เรียนต่ออีก 1 ปี ซึ่งจะเป็นการให้เจ้าหน้าที่เก่ามาอัปเกรดก่อน แต่ก็ขอให้ทุกหน่วยงานคิดนอกกรอบด้วยการให้เอกชนเปิดสอนเพิ่มจะได้ไม่ขาดแคลน แต่เรื่องนี้ก็ต้องฟังความเห็นของสภาการพยาบาลด้วยว่าจะเห็นด้วยหรือไม่

โดยแผนผลิตผู้ช่วยพยาบาล (PN) เขตสุขภาพที่ 1-12 ปีงบประมาณ ปี 2568-2569 เป็นนโยบายเร่งผลิต ผู้ช่วยพยาบาลเพิ่มในระยะเร่งด่วน 2 ปี ช่วยผ่อนคลายสถานการณ์พยาบาลขาดแคลนให้รับผู้เรียนในพื้นที่ 60 คนต่อจังหวัด ค่าเรียน 50,000 บาทต่อคน โดยปี 2568 อบรม 3,309 คน ใช้งบ 165,450,000 บาทและ ปี 2569 อบรม 3,158 คน ใช้งบ 157,900,000 บาท โดยมีสถาบันพระบรมราชชนก (สบช.) 30 แห่ง, มหาวิทยาลัย 7 แห่ง, มหาวิทยาลัยราชภัฏ 9 แห่ง, ม.เอกชน 6 แห่งเป็นแหล่งผลิต

ทั้งนี้สถาบันการศึกษาที่เปิดการเรียนการสอนคณะพยาบาลศาสตร์ในประเทศไทย ตามที่ได้รับการรับรองหลักสูตรจากสภาการพยาบาลมีจำนวน 102 สถาบัน (ข้อมูล ณ 22 เม.ย. 2567 ) โดยมีผู้สำเร็จการศึกษาแล้ว 93 สถาบัน และสถาบันที่ยังไม่มีผู้สำเร็จการศึกษา 9 สถาบัน ได้แก่ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร, มรภ.นครราชสีมา, มรภ.ศีรสะเกษ, มรภ.ลำปาง, ม.แม่โจ้ และม.สุโขทัย ธรรมาธิราช และสถาบันการศึกษาเอกชน 3 แห่ง คือ คณะพยาบาลศาสตร์ ม.รัตนบัณฑิต, ม.นอร์ทกรุงเทพ และสถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์

"เรียนพยาบาลช่วยชาติ จบปริญญาตรี เรียน 2 ปีครึ่ง"
กรุงเทพธุรกิจ 37, 12723 (6 ก.ย. 67) 11, 12.