สัญลักษณ์จังหวัดนครศรีธรรมราช ที่มา : http://www.nakhonsithammarat.go.th

จังหวัดนครศรีธรรมราช (มักเรียกสั้นๆ ว่า นคร) เป็นจังหวัดในประเทศไทย ที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของภาคใต้ (รองจากสุราษฎร์ธานี)
ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 780 กิโลเมตร นครศรีธรรมราชได้ชื่อว่าเป็นเมืองพระ โดยชื่อของเมืองแปลว่า เมืองอันงามสง่าของพระราชาผู้ทรงธรรม
มาจากพระนามของกษัตริย์ผู้ครองนครในอดีต ทรงมีพระนามว่า "พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช" (ราชวงศ์ศรีธรรมาโศกราช) มีความหมายว่า
"นครอันเป็นสง่าแห่งพระราชาผู้ทรงธรรม” หรือ "เมืองแห่งพุทธธรรมของพระราชาผู้ยิ่งใหญ่"

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร

วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ที่มา : http://home.nakhon.net

องค์พระบรมธาตุเจดีย์ ประดิษฐานอยู่ ณ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร ตั้งอยู่กลางใจเมืองนครศรีธรรมราช เป็นที่สักการะบูชา แหล่งรวมศรัทธา
ของเหล่าพุทธศาสนิกชนทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ พุทธศาสนิกชนทั้งใกล้และไกลจะหลั่งไหลมามนัสการพระบรมธาตุเจดีย์อยู่มิได้ขาดสาย 
และเป็นแหล่งกำเนิดประเพณีสำคัญๆ ของจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่ ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ ประเพณีตักบาตรธูปเทียน ลักษณะของเจดีย์
เป็นทรงโอคว่ำหรือระฆังคว่ำ จากพื้นถึงยอด 37 วา ส่วนยอด 6 วา 2 ศอก 1 คืบ หุ้มด้วยทองคำบริสุทธิ์มีน้ำหนัก 800 ชั่ง
หรือประมาณ 216 กิโลกรัม

มีความสำคัญ คือ เป็นพระเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ แต่เดิมเชื่อกันว่า เป็นเจดีย์แบบอิทธิพลศิลปะศรีวิชัย คล้ายพระบรมธาตุเจดีย์ที่อำเภอไชยา
จังหวัดสุราษฎร์ธานี ต่อมาพระสถูปทรุดโทรมลง จึงมีการสร้างเจดีย์องค์ใหญ่ทรงลังกา คือ เจดีย์องค์ปัจจุบันครอบไว้ ซึ่งภายในพระบรมธาตุแห่งนี้
มีสิ่งสำคัญ เช่น พระบรมธาตุเจดีย์ พระวิหารม้า วิหารพระเขียน วิหารโพธิลังกา วิหารสามจอบ วิหารพระแอด วิหารทับเกสร วิหารพระโพธิเดิม
วิหารคดหรือวิหารพระระเบียง วิหารธรรมศาลา วิหารหลวงพระธาตุไร้เงา

อันซีนฯ พระธาตุเมืองนคร "...ความอัศจรรย์ของพระบรมธาตุแห่งแดนใต้ที่แม้เงายังมิยอมตกต้องพื้น… วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร
เป็นที่ประดิษฐานปูชนียสถานศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองนครฯ หรือที่เรียกว่าตามพรลิงค์ในอดีต นอกจากวิหารหลายหลังที่งดงามด้วยงานศิลปะช่างอยุธยาแล้ว
ยามแดดตกต้ององค์พระธาตุเจดีย์เหลื่อมเงากลับทาบทอดไม่ถึงพื้นพสุธา จนแลคล้ายว่าพระธาตุเจดีย์ยิ่งใหญ่องค์นี้ไร้เงาอย่างน่าอัศจรรย์..."
จากหนังสืออันซีนไทยแลนด์ (2)

มังคุดหวานเมืองนคร

มังคุด ที่มา : กรมส่งเสริมสหกรณ์

นครศรีธรรมราช เป็นจังหวัดทางภาคใต้ของประเทศไทย ที่มีภูมิอากาศเหมาะสำหรับการปลูกมังคุดเป็นอย่างดี เนื่องจากมีความชื้นสูง เพราะมีฝนตกชุก
ตลอดปี และในช่วงเดือนกรกฎาคม – สิงหาคมของทุกปี เป็นช่วงที่มีมังคุดออกสู่ตลาดเป็นจำนวนมาก มังคุดจึงเป็นผลไม้ที่มีชื่อเสียง และทำรายได้
ให้แก่จังหวัดนครศรีธรรมราชมากกว่าผลไม้อื่นๆ

ชาวนครศรีธรรมราชนอกจากจะนิยมมังคุดที่เป็นผลสุกแล้ว ยังดัดแปลงผลที่ยังดิบมาเป็นของกินเล่น ที่เรียกว่า "มังคุดคัด" โดยนำมังคุดมาคัด (งัด)
เอาเปลือกออกโดยให้เนื้อและเมล็ดคงรูปเดิมไม่แต่กระจายออกจากกัน จากนั้นนำมาล้างให้สะอาด และแช่น้ำเกลือที่มีความเค็มอ่อนๆ ทิ้งไว้ให้น้ำเกลือดูดซึม
เข้าในเนื้อจนทั่วแล้วใช้ไม้เสียบเรียงเป็นตับๆ ในแต่ละไม้จะมีมังคุดประมาณ 5-7 ผล มังคุดคัดจะมีสีขาวสะอาด กรอบ และรสชาติหวานมันอร่อย
รับประทานได้ทั้งเนื้อและเมล็ด นิยมทำจำหน่ายกันมากในจังหวัดนครศรีธรรมราช

เครื่องถมไทย

เครื่องถมไทย ที่มา : http://student.swu.ac.th/hm471010247

ถมนคร หัตถกรรมสำคัญของนครศรีธรรมราชที่มีชื่อเสียง และเป็นที่รู้จักแพร่หลายมาแต่อดีต มี 2 ชนิด คือ ถมดำ ซึ่งจะมีลวดลายเป็นสีขาวพื้นเป็นสีดำ
และถมทองหรือถมทาทอง ซึ่งจะมีลวดลายเป็นสีทองพื้นเป็นสีดำ ปัจจุบันมีการสอนการทำหัตถกรรมเครื่องถมที่วิทยาลัยศิลปหัตถกรรมนครศรีธรรมราช
ผลิตภัณฑ์เครื่องถมนครได้รับความนิยมจนปัจจุบันเนื่องจากยังรักษาคุณภาพไว้ได้ ลวดลายต่างๆ ยังสลักด้วยมือ น้ำยาถมนครก็มีสีดำสนิทเป็นเงา
สินค้าเครื่องถมได้แก่ แหวน สร้อยคอ กำไล ขัน พาน ถาด ซึ่งเป็นการทำโดยใช้มือทั้งสิ้น บริเวณที่มีเครื่องถมขายมาก คือ ถนนท่าช้าง
หลังสนามหน้าเมืองบริเวณวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร เทศบาลเมืองนครศรีธรรมราช และในบริเวณตลาดท่าวัง 

เครื่องถมเป็นหัตถกรรมอันวิจิตรตระการ เป็นเครื่องแสดงศิลปะวัฒนธรรม เป็นสัญลักษณ์ และ เป็นเครื่องเชิดหน้าชูตาของชาติไทย และถมนครที่กำเนิด
ณ เมืองนครศรีธรรมราช ถือเป็นโคตรของเครื่องถม หากว่าเวลานี้วิชาเครื่องถมจะแพร่หลายไปในถิ่นอื่นบ้าง ก็นับว่าเป็นหลานเหลน
ของเครื่องถมนครศรีธรรมราช ฉะนั้นจึงเป็นการสมควรอย่างที่สุด ที่เราจะต้องสงวนรักษาและส่งเสริมเครื่องถมไทยนี้ ให้ถาวรวัฒนาอยู่ชั่วกัลปาวสาน สมดั่งพระราชดำรัชในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน

น้ำตกกรุงชิง

น้ำตกกรุงชิง ที่มา : http://www.sbayura.com

น้ำตกกรุงชิง น้ำตกขนาดใหญ่ที่ตั้งอยู่ในบริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติเขาหลวง ที่ขล.4 (น้ำตกกรุงชิง) จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งผืนป่าในเขตอุทยานแห่งชาติเขาหลวงนั้น นับเป็นป่าที่มีความอุดมสมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่งของภาคใต้ มีพื้นที่ทั้งสิ้น 570 ตารางกิโลเมตร โดยมียอดเขาหลวง
เป็นยอดเขาที่สูงที่สุดของภาคใต้ มีความสูงประมาณ 1,835 เมตร จากระดับน้ำทะเล ด้วยความเป็นป่าสมบูรณ์จึงเป็นต้นน้ำลำธารที่สำคัญ
ของคลองกรุงชิง คลองเขาแก้ว คลองท่าแพ เป็นต้น และก่อเกิด น้ำตกขนาดใหญ่มากมายหลายแห่ง เช่น น้ำตกกรุงชิง น้ำตกพรหมโลก น้ำตกกะโรม 
และน้ำตกอ้ายเขียว โดยมีน้ำตกกรุงชิงเป็นน้ำตกที่งดงาม และยังคงความเป็นธรรมชาติที่สุด

การเดินทาง ออกจากตัวเมืองนครศรีธรรมราชไปตามเส้นทาง 4015 แล้วเลี้ยวขวาเข้าเส้นทาง 4016 ผ่านทางเข้าน้ำตกพรหมโลก น้ำตกอ้ายเขียว
น้ำตกยอดเหลือง แล้วไปต่อตามเส้นทาง 4186 ถึงบ้านห้วยพาน เลี้ยวซ้ายเข้าเส้นทาง 4188 ราว 62 กิโลเมตร จะพบป้ายทางเข้าน้ำตกกรุงชิง
อยู่ทางซ้ายมือ ไปตามทางลูกรังอีก 8 กิโลเมตร บริเวณน้ำตกมีที่พักและสถานที่เล่นแคมป์ไฟด้วย ติดต่อที่กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
โทร. 02-579-7223 และ 02-579-5734

บรรณานุกรม
ผศ.วิมล จิโรจพันธุ์, ผศ.ประชิด สกุณะพัฒน์, และกณิษฐา เชยกีวงศ์.(2551). มรดกทางวัฒนธรรม 'ภาคใต้'. กรุงเทพ : แสงดาว
สมาคมเครื่องถมและเครื่องเงินไทย. (2525). เครื่องถมและเครื่องเงินไทย. กรุงเทพฯ : ธีระการพิมพ์
งานมังคุดหวานและของดีเมืองนคร. ค้นเมื่อวันที่ 9 ตุลาคม 2552, จาก http://thai.tourismthailand.org/festival-event/nakhonsithammarat-80-2444-1.html
เครื่องถมนคร. ค้นเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2552, จาก http://thai.tourismthailand.org/local-product/nakhonsithammarat-80-32-1.html
น้ำตกกรุงชิง. ค้นเมื่อวันที่ 28 ตุลาคม 2552, จาก http://travel.tlcthai.com/290
จองบ้านพักอุทยานแห่งชาติ. ค้นเมื่อวันที่ 19 เมษายน 2553, จาก http://www.dnp.go.th/parkreserve/nature.asp?lg=1

ภาพประกอบ
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด. ค้นเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2552, จาก http://www.nakhonsithammarat.go.th/web_52/perface.php
วัดพระพระมหาธาตุวรมหาวิหาร. ค้นเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2552, จาก http://home.nakhon.net/bunying/mahathad.htm
พระธาตุไร้เงา อันซีนฯ พระธาตุเมืองนคร. ค้นเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2552, จาก http://www.palungdham.com/t433.html
มังคุด. ค้นเมื่อวันที่ 19 เมษายน 2553, จาก กรมส่งเสริมสหกรณ์
เครื่องถมไทย. ค้นเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม 2552, จาก http://student.swu.ac.th/hm471010247/thainiello2.htm
น้ำตกกรุงชิง. ค้นเมื่อวันที่ 19 เมษายน 2553, จากhttp://www.sbayura.com/nakhon-si-thammarat/namtok-krung-ching.html

รวบรวมข้อมูลโดย : เตือนจิต ทองแก้ว นักศึกษาช่วยงาน งานพัฒนาและจัดการสารสนเทศ ฝ่ายเทคโนโลยีสารสนเทศห้องสมุด

สนเทศน่ารู้  ของดีประจำจังหวัด  ขึ้นด้านบน